ÖĞRETMEN ADAYLARININ BİLİMSEL OKURYAZARLIK DÜZEYLERİ VE BİLİMSEL ARAŞTIRMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2017, Cilt: 17 Sayı: 3, 1265 - 1284, 19.09.2017

Mehmet Ali Dombaycı , Orhan Ercan

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2017.17.31178-338822

Cited By: 8

Öz

Bu çalışmanın amacı
üniversite öğrencilerinin bilimsel araştırmaya yönelik tutum ve bilgi
okuryazarlığı düzeylerini çeşitli değişkenler açısından ve birbirleriyle
ilişkileri bakımından incelemektir. Araştırma ilişkisel tarama modelindedir.
Veri toplama aracı olarak  “Bilgi
Okuryazarlığı Ölçeği (BOY)” (Adıgüzel, 2011), “Bilimsel Araştırmaya Yönelik
Tutum Ölçeği (BAYTO)” (Korkmaz, Şahin ve Yeşil 2011)  ve araştırmacılar tarafından hazırlanan
“Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu iki devlet
üniversitesinde öğrenimlerini sürdüren fen bilgisi, felsefe grubu ve sınıf
öğretmenliği adaylarından oluşmaktadır. Çalışma grubu 418 (%77,4) kadın ve 122
(%22,6) erkek olmak üzere 540 kişiden oluşmaktadır. Araştırmanın çalışma grubu
olasılıklı olmayan örnekleme yöntemlerinden kolay bulunan örnekleme tekniğiyle
oluşturulmuştur. Çalışmanın öne çıkan bazı sonuçları şu şekildedir: Öğretmen
adaylarının üniversiteye göre BOY puanlarının anlamlı bir şekilde değişmediği
ancak BAYTO puanlarının anlamlı şekilde farklı olduğu tespit edilmiştir. BOY ve
BAYTO puanları arasındaki ilişki incelendiğinde bu puanlar arasında düşük
düzeyde, pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Bilimsel okuryazarlık, Bilimsel araştırmaya yönelik tutum

Kaynakça

• ACRL (2000). Information literacy compentency standarts for higher educatinon. Chicaco: American Library Association
• Aldemir, A. (2004). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı düzeyleri üzerine bir araştırma: Sakarya Üniversitesi örneği (Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bawden, D. (2011). Information and digital literacies; a rewiew of concepts. Journal of Documentation, LVII, 2, 2001:218-59.
• Başaran, M. (2005). Sınıf öğretmeni adaylarının bilgi okuryazarlıklarının değerlendirilmesi. GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (3), 163-177.
• Biçer, N., Bozkırlı, K., Ç., Er, O. (2013). Türkçe öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaya yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 50, 327-341.
• Butt, I. H. ve Shams, J. A. (2013). “Master in education student attitudes towards research: a comparison between two public sector universities in Punjab”. A Research Journal Of South Asian Studies, 28 (1), 97-105.
• CAUL (2001). Information literacy standards. canberra: Council of Australian University Librarians
• Çelikten, M., Şanal, M. ve Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 19 (2), 207-237.
• Çilingir, L. (2013). Bilim felsefesi. M. Demirbaş içinde, Bilimin doğası ve öğretimi (s. 1-21). Ankara: Pegem.
• Demiralay, R., Karadeniz, Ş. (2010). Bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımının, ilköğretim öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı, öz yeterlik algılarına etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 10 (2), 819-851.
• Erkuş, A. (2013) Davranış bilimleri için araştırma süreci. Ankara: Nobel.
• Gerrig, Zimbardo (2012). Psikolojiye giriş, psikoloji ve yaşam. Ankara: Nobel.
• Gürsakal, S. (2012), PISA 2009 öğrenci başarı düzeylerini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17 (1), 441-452.
• Güven, İsmail. “Öğretmen yetiştirmenin uluslararası boyutu (UNESCO 45.Uluslararası Eğitim Kongresi)”. Milli Eğitim Dergisi, CL, 2001. 20 Mayıs 2003. <http://yayim.meb.gov.tr/yayimlar/150/guven.htm
• Kabasakal, Ö. (1998). Bilgi toplumuna geçişte üniversitelerin önemi. Yeni Türkiye Dergisi 21. Yüzyıl Özel Sayısı. 4 (19), 845-850.
• Kaya, S. ve Durmuş, A. (2008). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı ve araştırma yaparken interneti kullanma düzeyleri. II. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu Sempozyum Kitabı (ss. 778-786). Kuşadası: Türkiye.
• Korkut, E.; Akkoyunlu, B. (2008). Yabancı dil öğretmen adaylarının bilgi ve bilgisayar okuryazarlık öz-yeterlikleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi 34, 178-188.
• Kurbanoğlu, S. (2010). Bilgi çağında bilgi okuryazarlığı. ıı. ulusal okul kütüphanecileri konferansı: bilgi okuryazarlığından yaşam boyu öğrenmeye (s. 9-25). İstanbul: İdeal.
• Kurt, A. A., İzmirli, Ö. Ş., Fırat, M. ve İzmirli, S. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri dersine ilişkin bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin görüşlerinin incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 19-28.
• Manuel, R., Fenton, R. ve Philemon, M. (2013). University students’ attitudes towards quantitative research methods: a comparative/contrastive analysis. International Journal Of Education and Information Studies, 3 (2), 27-33.
• MEB. (2008). Öğretmen yeterlikleri: öğretmenlik mesleği genel ve özel alan yeterlikleri. Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü. Ankara: Milli Eğitim Müdürlüğü Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• Mengüşoğlu, T. (2010). Felsefeye giriş. İstanbul: Remzi.
• Öğrenme Stratejilerine İlişkin farkındalık düzeylerinin çoklu değişkenler açısından incelenmesi. the Journal of Academic Social Science Studies, 6 (1), 913-939
• Özbay, M. ve Çelik, M. E. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının bilgi okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(4), 10-21.
• Polat, M. (2014). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin bilimsel araştırmaya yönelik tutumları. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (18), 73-86.
• Schau, C., Millar, M. ve Petocz, P. (2012). Research on attitudes towards statistıcs. Statistics Education Research Journal, 11 (2), 2-5.
• Snavely, L. ve Cooper, N. (1997). “The information literacy debate”. The Journal of Academic Librarianship, 23 (1), 9-13.
• Tekin, N., Aslan, O., Yağız, D. (2016). Fen bilimleri öğretmen adaylarının bilimsel okuryazarlık düzeyleri ve eleştirel düşünme. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (1), 23-50
• TÜBİTAK. (2017). Türkiye üniversiteleri'nin bilimsel yayın performansı: 2004-2014. TUBİTAK ULAKBİM (Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi): http://ulakbim.tubitak.gov.tr/tr/hizmetlerimiz/turkiye-universitelerinin-bilimsel-yayin-performansi-2004-2014 adresinden alındı
• Wang, S. -C., ve Guo, Y. -J. (2011). Counseling students’ attitudes toward research methods class. Retrieved from http://counselingoutfitters.com/ vistas/vistas11/Article_30.pdf
• Yenilmez K. ve Ata, A. (2012). Matematik öğretmeni adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik tutumlarının incelenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde, 27-30 Haziran 2012.
• YÖK. (1999). Türkiye’de öğretmen eğitiminde standartlar ve akreditasyon. Ankara: YÖK Başkanlığı.