ANALYSIS OF THE MIDDLE SCHOOL MATH TEACHERS’ TEACHING PROCESSES

Yıl 2021, Cilt: 21 Sayı: 2, 434 - 452, 15.06.2021

Çağla Pınar Şensoy , Abdurrahman Kılıç

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2021.21.62826-874046

Cited By: 2

Öz

The aim of this research is analyzing of the middle school mathematics teachers’ in-course teaching and learning processes. The research was carried out with the case study design, one of the qualitative research designs. In this study, snowball sampling method, one of the purposeful sampling methods, was used to identify individuals who could be a rich source of information. The study group of the research consists of 15 middle school mathematics teachers working in Duzce city center in the 2018-2019 academic year and students who attended their courses. The data was collected by interviewing some middle school mathematics teachers, and through observations in their classrooms and with focus group interviews with their students. The content analysis method was used in the analysis and interpretation of data.

Anahtar Kelimeler

Math lesson, learning-teaching processes, the middle school math teachers, mathematics curriculum

ORTAOKUL MATEMATİK ÖĞRETMENLERİNİN DERS İŞLEYİŞ SÜREÇLERİNİN İNCELENMESİ

Öz

Araştırmanın amacı; ortaokul matematik öğretmenlerinin ders içi öğrenme-öğretme süreçlerinin incelenmesidir. Bu araştırmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Çalışmada kartopu örnekleme yöntemi tercih edilmiş, çalışma grubunu ise 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Düzce ili merkezinde çalışan 15 ortaokul matematik öğretmeni, bu öğretmenlerin öğrencileri ve gözlem yapılan sınıflar oluşturmaktadır. Araştırma verileri görüşme, odak grup görüşmesi ve gözlemler yoluyla toplanmış, toplanan veriler ise içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Yapılan araştırmada öğretmenlerin öğrenme öğretme sürecinde çoğunlukla sunuş ve sunuşa nispeten daha az olmak üzere buluş yoluyla öğretimi tercih ettikleri; düz anlatım başta olmak üzere soru cevap ve akran öğretimi yöntem tekniklerini kullandıkları; soru çözme sürecinde problemleri çoğunlukla kendilerinin çözdükleri görülmüştür. Öğretmenlerin büyük çoğunluğunun derslerinde etkinlik ve materyal kullanmadıkları, öğrencilerin derse katılımını ve motivasyonlarını sağlamak adına faaliyetler yürüttükleri, ayrıca onların eksik ve yanlış öğrenmelerini tespit ederek bu eksikleri tamamladıkları sonuçlara yansımıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlere öğrenciyi merkeze alan öğretim yöntem ve tekniklerini kullanmaları önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Matematik dersi, öğrenme öğretme süreci, ortaokul matematik öğretmenleri, matematik öğretim programı

Kaynakça

• Akpınar, B. & Gezer, B. (2010). Öğrenen merkezli yeni eğitim yaklaşımlarının öğrenme öğretme sürecine yansımaları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 1-12.
• Arslan, Ç., & Altun, M. (2007). Learning to solve non-routine mathematical problems. İlköğretim Online, 6(1), 50-61.
• Aydoğdu, M., Erşen, A. N. & Tutak, T. (2014). Materyal destekli matematik öğretiminin ortaokul 6. sınıf öğrenci başarısına ve tutumuna etkisi. Turkish Journal of Educational Studies, 1(3), 166-185.
• Batdı, V. (2014). Etkinlik temelli öğrenme yaklaşımının akademik başarıya etkisi (meta analitik ve tematik bir çalışma). E-International Journal of Educational Research, 5(3), 39-55. https://doi.org/10.19160/e-ijer.12976
• Birgin, O., & Baki, A. (2007). The use of portfolio to assess students performance. Journal of Turkish Science Education, 4(2), 75-90.
• Bozkurt, A. & Kuran, K. (2016). Öğretmenlerin ders kitaplarındaki uygulamaya ve etkinlik tasarlamaya ilişkin görüşleri. Ege Eğitim Dergisi, 17(2), 377-398. https://doi.org/10.12984/egeefd.280750
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri (21. Baskı). PegemA.
• Can, Ş. (2005). Öğretme-öğrenmede ipuçları ve pekiştireçlerin rolü. Muğla Universitesi SBE Dergisi, 14, 97-109.
• Coşkun, M. (2013). Matematik kavramları öğretiminde öyküleştirme yönteminin tutuma ve başarıya etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ahi Evran Üniversitesi.
• Çetin, Ö. (2009). İlköğretim matematik öğretmenlerinin ders içi etkinlik ve davranışlarının betimlenmesi üzerine nitel bir çalışma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
• Çiçek Akkuzu, Z. (2006). Genel lise matematik derslerindeki öğrenme ve öğretme süreçlerinin betimlenmesi üzerine nitel bir çalışma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Demirel, Ö. (2002). Planlamadan değerlendirmeye öğretme sanatı. PegemA.
• Demirkan, Ö. & Saraçoğlu, G. (2016). Anadolu lisesi öğretmenlerinin derslerde kullandıkları öğretim yöntem ve tekniklerine ilişkin görüşleri. The Journal of International Lingual, Social and Educational Sciences, 2(1), 1-11.
• Erdoğan, F. (2007). 6. Sınıf matematik öğretim programında işbirliğine dayalı öğrenme yönteminin kullanılabilirliğine ilişkin öğretmen görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
• Erişen, Y. (1997). Öğretim elemanlarının dönüt ve düzeltme davranışlarını yerine getirme dereceleri. Eğitim Yönetimi Dergisi, 3(1), 45-61.
• Fidan, A. (2001). Sınıf öğretmenlerinin sınıf içi davranışları [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ege Üniversitesi.
• Genç, S. Z. & Eryaman, M. Y. (2015). Değişen değerler ve yeni eğitim paradigması. AKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 89-102.
• Gökkurt, B., Örnek, T., Hayat, F. & Soylu, Y. (2015). Öğrencilerin problem çözme ve problem kurma becerilerinin değerlendirilmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 751-774. https://doi.org/10.14686/buefad.v4i2.5000145637
• Gökmen, A., Budak, A. & Ertekin, E. (2015). İlköğretim öğretmenlerinin matematik öğretiminde somut materyal kullanmaya yönelik inançları ve sonuç beklentileri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(3), 1213-1228.
• Güneş, T., Dilek, N. Ş., Hoplan, M. & Güneş, O. (2011, Nisan 27-29). Fen ve teknoloji dersinin öğretmenler tarafından uygulanması üzerine bir araştırma [Sözlü bildiri]. International Conference on New Trends in Education and Their Implications, Antalya.
• Ilgar, Ş. (2004). Motivasyon aktiviteleri ve öğretmen. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 211-222.
• İnan, C. (2006). Matematik öğretiminde materyal geliştirme ve kullanma. D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 47-56.
• İncikabı, L., Ayanoğlu, P., Aliustaoğlu, F. & Tekin, N. (2016). Ortaokul matematik dersi öğretim programı kazanımlarının TIMSS bilişsel alanlarına göre değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 15(4), 1149-1163.
• Kösterelioğlu, İ., Bayar, A. & Akın Kösterelioğlu, M. (2014). Öğretmen eğitiminde etkinlik temelli öğrenme süreci: Bir durum araştırması. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(2), 1035-1047. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6406
• Leymun Ozan, Ş., Odabaşı, H. F. & Kabakçı Yurdakul, I. (2017). Eğitim ortamlarında durum çalışmasının önemi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 5(3), 369-383.
• MEB. (2005). Matematik dersi (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) öğretim programı. Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MEB. (2018). Matematik dersi (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MEB. (2020). Eğitim analiz ve değerlendirme raporları. Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Merriam, S. B. (2015). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (S. Turan, Çev.). Nobel Yayıncılık.
• Ocak, G. (2005). Buluş yoluyla öğretimin öğrenmede kalıcılığa etkisi. Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 289-297.
• Olkun, S. & Uçar Toluk, Z. (2014). İlköğretimde etkinlik temelli matematik öğretimi (6. baskı). Eğiten Kitap.
• Orbeyi, S. (2007). İlköğretim matematik dersi öğretim programının öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
• Önder, F. & Sılay, İ. (2014). İşbirlikli öğrenme yönteminin farklı öğrenme stillerine sahip öğrencilerin fizik dersi başarısına etkisi. K. Ü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(2), 843-860.
• Özpolat, V. (2013). Öğretmenlerin mesleki önceliklerinde öğrenci merkezli eğitim yaklaşımının yeri. Milli Eğitim Dergisi, 43, 5-27.
• Senemoğlu, N. (2004). Gelişim, öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya (10. baskı). Gazi Kitabevi.
• Sezgin Memnun, D. & Akkaya, R. (2010). İlköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin matematik dersi hakkındaki düşünceleri. Kuramsal Eğitimbilim, 3(2), 100-117.
• Skemp, R. R. (1987). The psychology of learning mathematics. Lawrence Erlbaum.
• Şahin, Ç. (2005). Öğrenci merkezli eğitimde ürün seçki değerlendirme dosyası. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 124-140.
• Şahin, M. (2014). Öğretim materyallerinin öğrenme-öğretme sürecindeki işlevine ilişkin öğretmen görüşlerinin analizi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 995-1012.
• Şahin, M. (2015). Öğrenme ve öğretme sürecinde uygulanan dönüt etkinliği ile ilgili öğretmen adaylarının görüşlerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(USBES Özel Sayısı I), 247-264.
• Şensoy, Ç. P. (2019). Ortaokul matematik öğretmenlerinin ders işleyiş süreçlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Düzce Üniversitesi.
• Şimşek, H. & Coşkun, M. (2012). İlköğretim fen ve teknoloji öğretmenlerinin öğretim yöntem ve tekniklerini tercih ve uygulama düzeyleri: Şanlıurfa ili örneği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 249-268.
• Taşçı, G. & Soylu, M. Y. (2015). Sınıf öğretmenlerinin fen öğretim programına yönelik görüşlerinin biyoloji konuları bakımından değerlendirilmesi: Erzincan örneği. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 55-72. https://doi.org/10.17556/jef.16985
• Temizöz, Y. & Özgün Koca, S. A. (2008). Matematik öğretmenlerinin kullandıkları öğretim yöntemleri ve buluş yoluyla öğrenme yaklaşımı konusundaki görüşleri. Eğitim ve Bilim, 33(149), 89-103.
• Tutkun, Ö. F. (2010). 21. yüzyılda eğitim programlarının felsefe boyutları. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(3), 993-1016.
• Uşun, S. & Karagöz, E. (2009). İlköğretim II. kademe matematik dersi öğretim programının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 101- 116.
• Yetkin Özdemir, İ. E. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretiminde materyal kullanımına ilişkin bilişsel becerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 362-373.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, T. & Canpolat, N. (2017). Akran öğretiminin etkililiğine ilişkin öğrenci görüşleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 515-526.
• Zakiroğlu, S. (2012). İlköğretim öğrencilerinin matematik dersinden beklentilerine göre matematik programının irdelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Trakya Üniversitesi.