ETÜSBED (Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi) yer alan etik ilkeler ve kurallar ‘Yayın Etiği Komitesi’nin (Committe on Publication Ethics - COPE (https://publicationethics.org)) ve aşağıdaki yönergelere göre hazırlanmıştır.
Council of Science Editors (CSE)
Committee on Publication Ethics (COPE)
European Association of Science Editors (EASE)
National Information Standards Organization (NISO) kılavuzlarına uygun olarak biçimlendirilmiştir.
Akademik Yayıncılıkta Şeffaflık ve En İyi Uygulama (DOAJ Best practice) ilkelerine uyumlu bir şekilde yürütülmektedir.
ETÜSBED Dergipark tarafından önerilen ve diğer dizinlerin süreçleriyle uyumlu akış şemasını izler.
Bu şemaya ek olarak hem dil kontrolü hem de yazım ilkelerine uygunluğu/son okuyucu kontorlü yapılmaktadır.
YAZAR(LAR)
* Yazar/lar, herhangi bir dergide yayımladıkları ya da yayımlamak üzere gönderdikleri bir çalışmasını, ETÜSBED’e göndermemelidir.
* Yazar/ların ETÜSBED'e özgün değeri olan çalışmalar göndermeleri beklenmekle birlikte çalışmalarında yararlanılan tüm kaynaklara etik ilkeler doğrultusunda atıf yapmalıdır.
* Yazar/lar, çalışmaya katkı sunan kişileri belirtmelidir. Çalışmaya katkı sunmayan kişilerin (özellikle yayınlanmak üzere olan çalışma için) yazar eklenmesi önerilmemelidir.
* Yazar/lar, çalışmaya ilişkin çıkar çatışması veya çıkar birliği söz konusu ise bu durum mutlaka editör(ler)e bildirilmelidir.
* Yazar/lar, yayınlanmış, ön izleme veya değerlendirme aşamalarındaki çalışmalarında fark ettikleri hataları editörle işbirliği içerisinde (bilgilendirme, çalışmayı geri çekme veya düzeltme gibi) gerçekleştirmelidir.
* Yazar/lar, etik kurul kararı gerektiren araştırmalar için almış oldukları etik kurul onayını makale başvurusu sırasında sisteme yüklemelidir. Bununla birlikte yazar(lar), çalışmanın ilk, son sayfasında ve yöntem bölümünde atıf yapmalıdır. Ayrıca Tr Dizin Etik İlkeleri Akış Şemasına tıklayarak ulaşabilirsiniz.
* Yazar/lardan araştırmalarına ilişkin ham veriler talep edilmesi halinde gerekli veri ve bilgileri yayın kurulu ve bilim kuruluna göndermekle yükümlüdür.
HAKEM(LER)
ETÜSBED'e gönderilen tüm çalışmalar, çift taraflı kör hakemlik ile değerlendirilmektedir. Uygulanan bu hakemlikte yansız, nesnel ve bağımsız bir değerlendirme süreci hedeflenirken, yazar(lar)ın ve hakem/lerin bilgilerinin gizli kalacaktır.
* Hakem/lerin, yalnızca uzmanlık alanlarına ilişki çalışmaları kabul etmelidir.
* Hakem/ler, tamamen bilimsel ilkeler doğrultusunda, tarafsızlık ve gizlilik içinde çalışmayı değerlendirmelidir.
* Hakem/ler, çalışmaya ilişkin değerlendirmelerini, Hakem Değerlendirme Formu’nu doldurarak ve çalışmaya ilişkin görüşlerini bu formun altında yer alan Makale Hakkındaki Görüşler kısmında ayrıntılı olarak belirtmeleri gerekmektedir.
* Hakem/ler, çıkar birliği veya çıkar çatışması olduğunu fark ettiklerinde editörü bilgilendirerek değerlendirmeyi reddetmelidir.
* Hakem/ler, değerlendirmelerini akademik bir dil çerçevesinde yapmalıdır. Düşmanlık ve hakaret içeren kişisel yorumlardan uzak durulmalıdır. Bilimsel olmayan yorumlarda bulunan hakem(ler)den, yorumlarını yeniden gözden geçirmeleri ve düzeltmeleri talep edilebilmektedir. Buna rağmen gerekli standartları karşılamayan hakem değerlendirmeleri dikkate alınmayacaktır.
* Hakem/lerin, değerlendirmeye aldıkları çalışmayı belirtilen zaman aralığında tamamlamaları ve yukarıda belirtilen etik sorumluluklara uymaları gerekmektedir.
EDİTÖR(LER)
Genel Görev ve Sorumluluklar
* Editör/ler, hakemlerin, yazarların ve okuyucuların süreç hakkındaki bilgi gereksinimlerini karşılamaya çaba göstermelidir.
* Editör/ler, ETÜSBEDnin yayın kalitesinin ve sürecinin belirlenen kurallara uygun olarak yürütülmesi ve gelişmesini sağlamak için çaba göstermelidir.
* Editör/ler, yayın politikaları çerçevesinde çalışmaların kalitesini geliştirmeye yönelik süreçleri etkin kılmalı, düşünce özgürlüğüne saygı duymalı, akademik açıdan bütünlük sağlama noktasında çaba sarf etmelidir.
* Editör/ler, ETÜSBED'in yayın politikası çerçevesinde yazar, hakem ve okuyucunun kişisel verilerinin korunmasını sağlamalıdır.
* Editör/ler, ETÜSBED gönderilen tüm çalışmaların fikri mülkiyet hakkını korumalıdır. İhlali durumunda çalışmanın ve yazar(lar)ın haklarını savunmalıdır.
* Editör/ler, hakem havuzunu sürekli güncelleyerek çalışmaları uzmanlık alanlarına göre hakemlere gönderir.
* Editör/ler, ETÜSBED gönderilen tüm çalışmaların incelenmesi aşamasında rol alan herkesle etkili bir biçimde iletişim kurmalı ve görevi kötüye kullanmaya karşı önlem almalıdır.
*Editoryal Kurul, hakem değerlendirmesi manipülasyonunu en aza indirmek için COPE'un ilgili akış şemasını takip eder. Yayından sonra hakem değerlendirmesi manipülasyon şüphesi varsa, Editoryal Kurul, COPE'un uygun akış şemasını takip edecektir.
Okuyucu/lar İle İlişkiler
* Editör/ler, ETÜSBE Dergisi’nde yayınlanan çalışmaların bilimsel literatüre katkı sağlanmasına ve özgün nitelik taşımasına dikkat etmelidir.
* Editör/ler, geri bildirimleri dikkate alarak, açıklayıcı ve bilgilendirici cevaplar vermekle yükümlüdür.
Yazar/lar İle İlişkiler
* Editör/ler, yazarların beklentileri doğrultusunda yayın politikasını ve yazım kurallarını örnek şablonlar üzerinde düzenlemelidir.
* Editör/ler, yazarların talep etmeleri halinde gerekli bilgilendirmeleri hakemlik sürecini etkilemesine izin vermeyecek şekilde aktarmalıdır.
* Editör/ler, çalışmalara yönelik ciddi sorunlar olmadıkça hakem önerilerini dikkate alarak süreci ilerletmelidir.
Hakem/ler ile İlişkiler
* Editör/ler, hakemlerin bilgi ve uzmanlıklarına uygun makaleleri değerlendirmelerini istemelidir.
* Editör/ler, hakemlerin ihtiyaç duyacakları bilgi, rehber, form gibi yardımcı kaynakları sağlamakla sorumludur.
* Editör/ler, hakemlere ilişkin veri tabanı oluşturmalı ve hakemlerin performanslarına göre bu veri tabanını güncellemelidir.
* Editör/ler, akademik lisandan uzak davranışlarda bulunan ve belirtilen sürelere riayet etmeyen hakemleri veri tabanından çıkarmalıdır.
* Editör/ler, hakem/leri tarafsız ve bilimsel bir lisanla çalışmayı değerlendirmeleri için teşvik etmelidir.
ETİK DIŞI DAVRANIŞLAR
ETÜSBED'e gönderilen tüm çalışmalar ön kontrol aşmasında iThenticate (http://www.ithenticate.com) yazılım programı ile taranmaktadır. Benzerlik oranı %25’in altında olan, yazım kurallarına uyan ve dil editörünün onayını alan çalışmalar değerlendirme sürecine alınır. Ayrıca aşağıdaki etik dışı davranışların tespit edilmesi halinde çalışma reddedilir.
* Çalışmanın yazarları arasında fikren katkı sunmamış kişi kişilerin bulunması.
* Çalışmanın yüksek lisans/doktora/proje/akademik sunum gibi çalışmalardan herhangi birinden üretilmiş ise bunun belirtilmemesi.
* Çalışmanın parçalara ayrılarak birden fazla çalışmaya dönüştürülmesi.
* Çalışmanın çıkar çatışması veya çıkar birliği durumlarının bildirilmemesi.
* Çalışmanın hakemlik sürecine müdahale edilmesi.
* Atıf Manipülasyonu: Yazarın, başka bir derginin veya diğer bir yayının, manipülasyon amacıyla alıntı yaparak, kendi alıntıları vererek veya alıntı yığınlarını çalışmasına dahil ederek yaptığı manipülasyon.
Çıkar Çatışması Beyanı
Çıkar çatşıması formu birden fazla yazarlı veya çıkar çatışması oluşturabilecek durumlarda doldurulmalı ve makale yüklenirken eklenmelidir.
Form olarak ICMJE Formu kullanılmaktadır. İndirmek için https://www.icmje.org/downloads/coi_disclosure.docx
Form bütün yazarlar tarafından bir belge üzerinde imzanmalıdır. Sisteme bütün yazarların imzasının bulunduğu bir dosya yüklenmelidir.
Finansal Destek Beyanı
ETÜSBED yazarların aldıklar finansal destekler hakkında bilgi istemekte ve makalenin son sayfasında, kurum ve proje numarası gibi finansal desteklerle ilgili bilgileri paylamlaktadır.
Makale Katkı Oranları
Makale Katkı oranları yazar sırasına göre oranı belirtecek şekilde mutlaka doldurulmalı, örneğin 1. yazar %30, 2. Yazar %20, 3. Yazar %50 gibi.
Sorumluluk Reddi
Dergide yayınlanan yazılarda ifade edilen ifadeler veya görüşler, editörlerin, yayın kurulunun ve/veya yayıncının görüşlerini değil, yazar(lar)ın
görüşlerini yansıtır; editörler, yayın kurulu ve yayıncı bu tür materyaller için herhangi bir sorumluluk veya yükümlülük kabul etmemektedir.