Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

ADAÇAYI EKSTRAKTLARININ FARKLI YÖNTEMLER İLE KONSANTRASYONUNUN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ VE KALİTE ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI

Yıl 2020, Cilt: 45 Sayı: 4, 736 - 747, 21.06.2020
https://doi.org/10.15237/gida.GD20058

Öz

Bu çalışmada adaçayı ekstraktlarının konsantrasyonunun modellenmesi ve konsantrasyon işleminin adaçayı ekstraktlarının kalite özellikleri üzerine etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla uygulamalar termal vakum konsantrasyon (75, 80 ve 85 ºC, 250 mbar basınç) ve mikrodalga vakum konsantrasyon (180, 300, ve 450W, 250 mbar basınç) olmak üzere iki farklı konsantrasyon sisteminde gerçekleştirilmiştir. Hedeflenen 40 °Bx konsantrasyon seviyesine en kısa sürede 450 W’ta gerçekleştirilen mikrodalga vakum konsantrasyon uygulamasıyla ulaşılmıştır. Örneklerin konsantrasyon kinetiğinin modellenmesinde 13 farklı model kullanılmıştır. Termal yöntem ile konsantre edilen adaçayı örnekleriyle en iyi uyumu Modifiye Henderson ve Pabis modeli gösterirken, mikrodalga yöntemiyle konsantre edilen örnekler için en iyi uyum gösteren model Midilli olmuştur. Konsantre edilen örneklerin fizikokimyasal özelliklerinde genel olarak önemli değişimler gözlenmemiştir.

Kaynakça

  • Aadil, R. M., Zeng, X. A., Han, Z., Sun, D. W. (2013). Effects of ultrasound treatments on quality of grapefruit juice. Food Chemistry, 141(3), 3201-3206. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2013.06.008
  • Arslan, N., Yılmaz, G., Akınerdem, F., Özgüven, M., Kırıcı, S., Arıoğlu, H., Gümüşçü, A. ve Telci, İ. (2000). Nişasta-Şeker, tütün ve tıbbi-aromatik bitkilerin tüketim projeksiyonları ve üretim hedefleri. Türkiye Ziraat Mühendisliği V. Teknik Kongresi,. 1. Cilt, 453–483 ss, 17–21 Ocak, Ankara.
  • Assawarachan, R., Noomhorm, A. (2011). Mathematical models for vacuum‐microwave concentration behavior of pineapple juice. Journal of Food Process Engineering, 34(5), 1485-1505. https://doi.org/10.1111/j.1745-4530.2009.00536.x
  • Baser, K. H. C. (2002). Aromatic biodiversity among the flowering plant taxa of Turkey. Pure and Applied Chemistry, 74(4), 527-545. ttps://doi.org/10.1351/pac200274040527 Baydar, H. (2005). Tıbbi, Aromatik ve Keyf Bitkileri Bilimi ve Teknolojisi. Süleyman Demirel Üniversitesi 51, 216 ss, Isparta.
  • Bozkir, H., Baysal, T. (2017). Concentration of apple juice using a vacuum microwave evaporator as a novel technique: Determination of quality characteristics. Journal of Food Process Engineering, 40(5), e12535. https://doi.org/10.1111/jfpe.12535
  • Chandrasekaran, S., Ramanathan, S., Basak, T. (2013). Microwave food processing—A review. Food Research International, 52(1), 243-261. https://doi.org/10.1016/j.foodres.2013.02.033.
  • Davıs, P. H. (1982). Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 3. Edinburg University Press, Vol.7, 947 ss, Edinburg.
  • Delamare, A. P. L., Moschen-Pistorello, I. T., Artico, L., Atti-Serafini, L., Echeverrigaray, S. (2007). Antibacterial activity of the essential oils of Salvia officinalis L. and Salvia triloba L. cultivated in South Brazil. Food Chemistry, 100(2), 603-608. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2005.09.078
  • Delgado, T., Pereira, J. A., Baptista, P., Casal, S., Ramalhosa, E. (2014). Shell's influence on drying kinetics, color and volumetric shrinkage of Castanea sativa Mill. fruits. Food Research International, 55, 426-435. doi:10.1016/j.foodres.2013.11.043 Dinçer, C., Çam, İ. B., Torun, M., Gülmez, H. B., Topuz, A. (2019). Mathematical modeling of concentratıons of grape, pomegranate and black carrot juıces by varıous methods. Gıda, 44(6), 1092-1105. https://doi.org/10.15237/gida.GD19080
  • El-Sayed, N. H., Khalifa, T. I., Ibrahim, M. T., Mabry, T. J. (2001). Constituents from Salvia triloba. Fitoterapia, 72(7), 850-853. https://doi.org/10.1016/S0367-326X(01)00327-6
  • Gezek, G., Hashemi, P., Kalaycıoğlu, Z., Kaygusuz, H., Sarıoğlu, G., Döker, S., ... & Erim, F. B. (2019). Evaluation of some Turkish Salvia species by principal component analysis based on their vitamin B2, mineral composition, and antioxidant properties. LWT, 100, 287-293. https://doi.org/10.1016/j.lwt.2018.10.066
  • Goula, A. M., Tzika, A., Adamopoulos, K. G. (2014). Kinetic models of evaporation and total phenolics degradation during pomegranate juice concentration. International Journal of Food Engineering, 10(3), 383-392. https://doi.org/10.1515/ijfe-2014-0016
  • Midilli, A., Kucuk, H., Yapar, Z. (2002). A new model for single-layer drying. Drying technology, 20(7), 1503-1513. https://doi.org/10.1081/DRT-120005864.
  • Sabanci, S., & Icier, F. (2017). Applicability of ohmic heating assisted vacuum evaporation for concentration of sour cherry juice. Journal of Food Engineering, 212, 262-270. https://doi.org/10.1016/j.jfoodeng.2017.06.004
  • Siguemoto, É. S., Gut, J. A. W. (2016). Dielectric properties of cloudy apple juices relevant to microwave pasteurization. Food and Bioprocess Technology, 9(8), 1345-1357. https://doi.org/10.1007/s11947-016-1723-0
  • Škerget, M., Kotnik, P., Hadolin, M., Hraš, A. R., Simonič, M., Knez, Ž. (2005). Phenols, proanthocyanidins, flavones and flavonols in some plant materials and their antioxidant activities. Food chemistry, 89(2), 191-198. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2004.02.025
  • Swain, S., Samuel, D. V. K., Bal, L. M., Kar, A., Sahoo, G. P. (2012). Modeling of microwave assisted drying of osmotically pretreated red sweet pepper (Capsicum annum L.). Food Science and Biotechnology, 21(4), 969-978. https://doi.org/10.1007/s10068-012-0127-9
  • Şahin-Nadeem, H., Dinçer, C., Torun, M., Topuz, A., & Özdemir, F. (2013). Influence of inlet air temperature and carrier material on the production of instant soluble sage (Salvia fruticosa Miller) by spray drying. LWT-Food Science and Technology, 52(1), 31-38. https://doi.org/10.1016/j.lwt.2013.01.007
  • Tajchakavit, S., Boye, J. I., Bélanger, D., Couture, R. (2001). Kinetics of haze formation and factors influencing the development of haze in clarified apple juice. Food Research International, 34(5), 431-440. https://doi.org/10.1016/S0963-9969(00)00188-5
  • Tepe, B. (2002). Lamiaceae familyasına ait bazı bitki türlerinin antimikrobiyal aktivitelerinin araştırılması. Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Yüksek Lisans Tezi) 66 ss, Sivas.
  • Tontul, I., & Topuz, A. (2017). Spray-drying of fruit and vegetable juices: Effect of drying conditions on the product yield and physical properties. Trends in food science & technology, 63, 91-102. https://doi.org/10.1016/j.tifs.2017.03.009
  • Torun, M., Rácz, G., Fogarassy, E., Vatai, G., Dinçer, C., Topuz, A., & Özdemir, F. (2014). Concentration of sage (Salvia fruticosa Miller) extract by using integrated membrane process. Separation and Purification Technology, 132, 244-251. https://doi.org/10.1016/j.seppur.2014.05.039
  • Tunalıer, Z., Öztürek, N., Koşar. M., Başer, K.H.C., Duman, H. ve Kırımer, N. 2002. Bazı Sideritis türlerinin antioksidan etki ve fenolik bileşikler yönünden incelenmesi. Bitkisel ilaç hammaddeleri toplantısı, bildiriler, 29-31 Mayıs, Eskişehir.
  • Vadivambal, R., & Jayas, D. S. (2007). Changes in quality of microwave-treated agricultural products—a review. Biosystems engineering, 98(1), 1-16. https://doi.org/10.1016/j.biosystemseng.2007.06.006
  • Vega‐Gálvez, A., Puente‐Díaz, L., Lemus‐Mondaca, R., Miranda, M., & Torres, M. J. (2014). Mathematical Modeling of Thin‐Layer Drying Kinetics of Cape Gooseberry (P hysalis peruviana L.). Journal of Food Processing and Preservation, 38(2), 728-736. Doi: 10.1111/jfpp.12024
  • Yağcıoğlu, P. (2015). Farklı Ekstraksiyon Metotları ile Adaçayı (salvia Officinalis L.) Bitkisinden Antioksidan Ekstraksiyonunun Optimizasyonu. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Türkiye, 95 s.
  • Yousefi, S., Emam-Djomeh, Z., Mousavi, S. M. A., Askari, G. R. (2012). Comparing the effects of microwave and conventional heating methods on the evaporation rate and quality attributes of pomegranate (Punica granatum L.) juice concentrate. Food and bioprocess technology, 5(4), 1328-1339. http://doi.org/10.1007/s11947-011-0603-x

MATHEMATICAL MODELING OF CONCENTRATION OF SAGE EXTRACT BY DIFFERENT METHODS AND INVESTIGATION OF QUALITY PROPERTIES

Yıl 2020, Cilt: 45 Sayı: 4, 736 - 747, 21.06.2020
https://doi.org/10.15237/gida.GD20058

Öz

In this study, the modeling of the concentration of sage extracts and the effect of concentration on the quality properties of sage extracts were investigated. For this purpose, applications were performed in two different concentration systems: thermal vacuum concentration (75, 80 and 85 ºC, 250 mbar pressure) and microwave vacuum concentration (180, 300, and 450W, 250 mbar pressure). The desired 40 °Bx concentration level in the shortest time was reached by the microwave vacuum concentration application at 450 W. 13 different mathematical models were used to describe the concentration kinetics. While the best fit with the sage samples concentrated by thermal method was the Modified Henderson and Pabis model, the model that showed the best fit for the samples concentrated by the microwave method was Midilli. It was observed that there was no significant difference in the physicochemical properties of the concentrated samples.

Kaynakça

  • Aadil, R. M., Zeng, X. A., Han, Z., Sun, D. W. (2013). Effects of ultrasound treatments on quality of grapefruit juice. Food Chemistry, 141(3), 3201-3206. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2013.06.008
  • Arslan, N., Yılmaz, G., Akınerdem, F., Özgüven, M., Kırıcı, S., Arıoğlu, H., Gümüşçü, A. ve Telci, İ. (2000). Nişasta-Şeker, tütün ve tıbbi-aromatik bitkilerin tüketim projeksiyonları ve üretim hedefleri. Türkiye Ziraat Mühendisliği V. Teknik Kongresi,. 1. Cilt, 453–483 ss, 17–21 Ocak, Ankara.
  • Assawarachan, R., Noomhorm, A. (2011). Mathematical models for vacuum‐microwave concentration behavior of pineapple juice. Journal of Food Process Engineering, 34(5), 1485-1505. https://doi.org/10.1111/j.1745-4530.2009.00536.x
  • Baser, K. H. C. (2002). Aromatic biodiversity among the flowering plant taxa of Turkey. Pure and Applied Chemistry, 74(4), 527-545. ttps://doi.org/10.1351/pac200274040527 Baydar, H. (2005). Tıbbi, Aromatik ve Keyf Bitkileri Bilimi ve Teknolojisi. Süleyman Demirel Üniversitesi 51, 216 ss, Isparta.
  • Bozkir, H., Baysal, T. (2017). Concentration of apple juice using a vacuum microwave evaporator as a novel technique: Determination of quality characteristics. Journal of Food Process Engineering, 40(5), e12535. https://doi.org/10.1111/jfpe.12535
  • Chandrasekaran, S., Ramanathan, S., Basak, T. (2013). Microwave food processing—A review. Food Research International, 52(1), 243-261. https://doi.org/10.1016/j.foodres.2013.02.033.
  • Davıs, P. H. (1982). Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 3. Edinburg University Press, Vol.7, 947 ss, Edinburg.
  • Delamare, A. P. L., Moschen-Pistorello, I. T., Artico, L., Atti-Serafini, L., Echeverrigaray, S. (2007). Antibacterial activity of the essential oils of Salvia officinalis L. and Salvia triloba L. cultivated in South Brazil. Food Chemistry, 100(2), 603-608. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2005.09.078
  • Delgado, T., Pereira, J. A., Baptista, P., Casal, S., Ramalhosa, E. (2014). Shell's influence on drying kinetics, color and volumetric shrinkage of Castanea sativa Mill. fruits. Food Research International, 55, 426-435. doi:10.1016/j.foodres.2013.11.043 Dinçer, C., Çam, İ. B., Torun, M., Gülmez, H. B., Topuz, A. (2019). Mathematical modeling of concentratıons of grape, pomegranate and black carrot juıces by varıous methods. Gıda, 44(6), 1092-1105. https://doi.org/10.15237/gida.GD19080
  • El-Sayed, N. H., Khalifa, T. I., Ibrahim, M. T., Mabry, T. J. (2001). Constituents from Salvia triloba. Fitoterapia, 72(7), 850-853. https://doi.org/10.1016/S0367-326X(01)00327-6
  • Gezek, G., Hashemi, P., Kalaycıoğlu, Z., Kaygusuz, H., Sarıoğlu, G., Döker, S., ... & Erim, F. B. (2019). Evaluation of some Turkish Salvia species by principal component analysis based on their vitamin B2, mineral composition, and antioxidant properties. LWT, 100, 287-293. https://doi.org/10.1016/j.lwt.2018.10.066
  • Goula, A. M., Tzika, A., Adamopoulos, K. G. (2014). Kinetic models of evaporation and total phenolics degradation during pomegranate juice concentration. International Journal of Food Engineering, 10(3), 383-392. https://doi.org/10.1515/ijfe-2014-0016
  • Midilli, A., Kucuk, H., Yapar, Z. (2002). A new model for single-layer drying. Drying technology, 20(7), 1503-1513. https://doi.org/10.1081/DRT-120005864.
  • Sabanci, S., & Icier, F. (2017). Applicability of ohmic heating assisted vacuum evaporation for concentration of sour cherry juice. Journal of Food Engineering, 212, 262-270. https://doi.org/10.1016/j.jfoodeng.2017.06.004
  • Siguemoto, É. S., Gut, J. A. W. (2016). Dielectric properties of cloudy apple juices relevant to microwave pasteurization. Food and Bioprocess Technology, 9(8), 1345-1357. https://doi.org/10.1007/s11947-016-1723-0
  • Škerget, M., Kotnik, P., Hadolin, M., Hraš, A. R., Simonič, M., Knez, Ž. (2005). Phenols, proanthocyanidins, flavones and flavonols in some plant materials and their antioxidant activities. Food chemistry, 89(2), 191-198. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2004.02.025
  • Swain, S., Samuel, D. V. K., Bal, L. M., Kar, A., Sahoo, G. P. (2012). Modeling of microwave assisted drying of osmotically pretreated red sweet pepper (Capsicum annum L.). Food Science and Biotechnology, 21(4), 969-978. https://doi.org/10.1007/s10068-012-0127-9
  • Şahin-Nadeem, H., Dinçer, C., Torun, M., Topuz, A., & Özdemir, F. (2013). Influence of inlet air temperature and carrier material on the production of instant soluble sage (Salvia fruticosa Miller) by spray drying. LWT-Food Science and Technology, 52(1), 31-38. https://doi.org/10.1016/j.lwt.2013.01.007
  • Tajchakavit, S., Boye, J. I., Bélanger, D., Couture, R. (2001). Kinetics of haze formation and factors influencing the development of haze in clarified apple juice. Food Research International, 34(5), 431-440. https://doi.org/10.1016/S0963-9969(00)00188-5
  • Tepe, B. (2002). Lamiaceae familyasına ait bazı bitki türlerinin antimikrobiyal aktivitelerinin araştırılması. Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Yüksek Lisans Tezi) 66 ss, Sivas.
  • Tontul, I., & Topuz, A. (2017). Spray-drying of fruit and vegetable juices: Effect of drying conditions on the product yield and physical properties. Trends in food science & technology, 63, 91-102. https://doi.org/10.1016/j.tifs.2017.03.009
  • Torun, M., Rácz, G., Fogarassy, E., Vatai, G., Dinçer, C., Topuz, A., & Özdemir, F. (2014). Concentration of sage (Salvia fruticosa Miller) extract by using integrated membrane process. Separation and Purification Technology, 132, 244-251. https://doi.org/10.1016/j.seppur.2014.05.039
  • Tunalıer, Z., Öztürek, N., Koşar. M., Başer, K.H.C., Duman, H. ve Kırımer, N. 2002. Bazı Sideritis türlerinin antioksidan etki ve fenolik bileşikler yönünden incelenmesi. Bitkisel ilaç hammaddeleri toplantısı, bildiriler, 29-31 Mayıs, Eskişehir.
  • Vadivambal, R., & Jayas, D. S. (2007). Changes in quality of microwave-treated agricultural products—a review. Biosystems engineering, 98(1), 1-16. https://doi.org/10.1016/j.biosystemseng.2007.06.006
  • Vega‐Gálvez, A., Puente‐Díaz, L., Lemus‐Mondaca, R., Miranda, M., & Torres, M. J. (2014). Mathematical Modeling of Thin‐Layer Drying Kinetics of Cape Gooseberry (P hysalis peruviana L.). Journal of Food Processing and Preservation, 38(2), 728-736. Doi: 10.1111/jfpp.12024
  • Yağcıoğlu, P. (2015). Farklı Ekstraksiyon Metotları ile Adaçayı (salvia Officinalis L.) Bitkisinden Antioksidan Ekstraksiyonunun Optimizasyonu. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Türkiye, 95 s.
  • Yousefi, S., Emam-Djomeh, Z., Mousavi, S. M. A., Askari, G. R. (2012). Comparing the effects of microwave and conventional heating methods on the evaporation rate and quality attributes of pomegranate (Punica granatum L.) juice concentrate. Food and bioprocess technology, 5(4), 1328-1339. http://doi.org/10.1007/s11947-011-0603-x
Toplam 27 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Gıda Mühendisliği
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Cüneyt Dinçer 0000-0002-9160-4242

Yayımlanma Tarihi 21 Haziran 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 45 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Dinçer, C. (2020). ADAÇAYI EKSTRAKTLARININ FARKLI YÖNTEMLER İLE KONSANTRASYONUNUN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ VE KALİTE ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI. Gıda, 45(4), 736-747. https://doi.org/10.15237/gida.GD20058
AMA Dinçer C. ADAÇAYI EKSTRAKTLARININ FARKLI YÖNTEMLER İLE KONSANTRASYONUNUN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ VE KALİTE ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI. GIDA. Haziran 2020;45(4):736-747. doi:10.15237/gida.GD20058
Chicago Dinçer, Cüneyt. “ADAÇAYI EKSTRAKTLARININ FARKLI YÖNTEMLER İLE KONSANTRASYONUNUN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ VE KALİTE ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI”. Gıda 45, sy. 4 (Haziran 2020): 736-47. https://doi.org/10.15237/gida.GD20058.
EndNote Dinçer C (01 Haziran 2020) ADAÇAYI EKSTRAKTLARININ FARKLI YÖNTEMLER İLE KONSANTRASYONUNUN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ VE KALİTE ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI. Gıda 45 4 736–747.
IEEE C. Dinçer, “ADAÇAYI EKSTRAKTLARININ FARKLI YÖNTEMLER İLE KONSANTRASYONUNUN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ VE KALİTE ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI”, GIDA, c. 45, sy. 4, ss. 736–747, 2020, doi: 10.15237/gida.GD20058.
ISNAD Dinçer, Cüneyt. “ADAÇAYI EKSTRAKTLARININ FARKLI YÖNTEMLER İLE KONSANTRASYONUNUN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ VE KALİTE ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI”. Gıda 45/4 (Haziran 2020), 736-747. https://doi.org/10.15237/gida.GD20058.
JAMA Dinçer C. ADAÇAYI EKSTRAKTLARININ FARKLI YÖNTEMLER İLE KONSANTRASYONUNUN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ VE KALİTE ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI. GIDA. 2020;45:736–747.
MLA Dinçer, Cüneyt. “ADAÇAYI EKSTRAKTLARININ FARKLI YÖNTEMLER İLE KONSANTRASYONUNUN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ VE KALİTE ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI”. Gıda, c. 45, sy. 4, 2020, ss. 736-47, doi:10.15237/gida.GD20058.
Vancouver Dinçer C. ADAÇAYI EKSTRAKTLARININ FARKLI YÖNTEMLER İLE KONSANTRASYONUNUN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ VE KALİTE ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI. GIDA. 2020;45(4):736-47.

by-nc.png

GIDA Dergisi Creative Commons Atıf-Gayri Ticari 4.0 (CC BY-NC 4.0) Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. 

GIDA / The Journal of FOOD is licensed under a Creative Commons Attribution-Non Commercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0).

https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/