Çocuk Dostu Şehir Girişimi ve Çocukların Gözüyle Ankara

Yıl 2015, Cilt: 6 Sayı: 17, 106 - 139, 30.09.2015

Nizamettin Koç Ezel Tavşancıl , Ergül Demir

Öz

Bu çalışmanın amacı; uluslararası bir hareket olarak
ortaya çıkan Çocuk Dostu Şehir Girişimi çerçevesinde Ankara’da yaşayan
çocukların yaşadıkları şehri nasıl gördüklerinin ve yaşadıkları şehir
hakkındaki görüşlerinin incelenmesidir. Bu kapsamda Ankara’da yaşayan
çocukların (1) şehrin genel görünümü, (2) trafik, ulaşım, yol ve altyapı
çalışmaları, (3) cadde ve sokaklar, (4) yeşil alanlar, oyun, eğlence ve spor
alanları, (5) sosyal ve kültürel imkânlar, (6) insan ilişkileri ve çocuklara
yaklaşım, (7) sokak çocukları, evsizler ve engelli bireyler, (8) güvenlik ve
(9) hayvanlar ve sokak hayvanları olmak üzere toplam dokuz tema altında,
yaşadıkları şehir Ankara’ya ilişkin görüşleri değerlendirilmiştir.

Bu çalışma, temel araştırma türlerinden tarama modelinde
yürütülmüştür. Çalışma grubu, 2013-2014 eğitim öğretim yılında Ankara'nın 24
ilçesinde, devlet okullarının 5, 6, 7 ve 8. sınıflarında öğrenim görmekte olan
toplam 83.556 öğrenciden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak,
araştırmacılar tarafından geliştirilmiş olan 'Çocuk Gözüyle Ankara Öğrenci
Anketi' kullanılmıştır. Anket, 9 tema altında biri açık uçlu olmak üzere 90
maddeden oluşmaktadır. Her bir madde, bir görüş içermektedir ve bu görüşe
katılma düzeyleri dörtlü derecelendirmeye göre düzenlenmiştir. Esas uygulama,
elektronik ortamda gerçekleştirilmiştir. Verilerin betimsel analizi yapılmış ve
her bir tema altında yer alan maddelere verilen yanıtların frekans ve yüzde
dağılımları verilmiştir. Maddenin içeriği ve anlamı da dikkate alınarak,
öğrencilerin yarıdan fazlası tarafından katılma ya da katılmama durumuna göre
çocukların Ankara hakkındaki olumlu ve olumsuz görüşleri belirlenmiştir.

Elde edilen bulgulara göre çocukların çoğunluğu, ankette
yer alan maddelerin %26’sına olumlu yönde yanıt vermiştir. Bu maddeler,
çocukların memnun oldukları yönleri ortaya çıkarmaktadır. Diğer taraftan
çocukların çoğunluğu, ankette yer alan maddelerin %74’üne olumsuz yönde yanıt
vermiştir. Bu maddeler, Ankara'nın eksik görülen ve çocukların beklentileri ile
örtüşmeyen yönlerini ortaya çıkarmaktadır. Çocukların yaşadıkları şehir
Ankara'nın memnun oldukları ve memnun olmadıkları yönleri, Ankara'nın yaşam
standartları daha yüksek bir şehir haline getirilmesinde yol gösterici
niteliktedir. Bunun için karar vericilere düşen görevler olduğu gibi Ankara'da
yaşayan her bir bireyin de sorumlulukları bulunmaktadır. İleri araştırmalarda,
bu çalışmada tematik olarak ortaya çıkarılan her bir alanda, ayrı ayrı ve
derinlemesine çalışmalar yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk Dostu Şehir, Çocuk, Öğrenci, Kent, Ankara

‘Initiative for Child Friendly Cities’ and ‘Ankara through the Eyes of Children’

Öz

Aim of this study is to explore the views of children
who live in Ankara and their opinions about Ankara which they live in, in the
context of initiatives for Child Friendly City. For this purpose, children’s
views about Ankara which they live in were evaluated under nine basic themes:
(1) general view of the city, (2) traffic, transportation, road and excavation
works, (3) avenues and streets, (4) green areas, parks, playgrounds, sports
fields, (5)social and cultural facilities, (6) relationships and children
approach, (7) street children, homeless and disadvantaged individuals, (8)
security of the city, (9) animals and stray animals.

This study was conducted as a basic research and
general survey model. Samples were composed of totally 83.556 students which
were educated at 5th, 6th, 7th and 8th class at 24 different secondary schools
in 2013-2014 educational years. As a data collection tools, ‘Ankara Thorough
the Eyes of Children Student Questionnaire’ was used. This tool was developed
by the researchers and it includes 90 items under 9 themes. Items were scaled
according to four grading. Main application was made electronically.
Descriptive methods are used for data analyses. Item responses were depicted by
considering frequencies and distributions. Children’s positive and negative
opinions on Ankara were defined by considering the majority of the responses.

As a result, the majority of the children responded
positively for 26 percent of the items. These items indicate satisfaction of
the children about Ankara. On the other hand, the majority of the children
responded negatively for 74 percent of the items. These items indicate the
dissatisfaction of the children about Ankara.

Children’s positive or negative opinions on their
cities are guiding to raise the life standards for Ankara. For this purpose,
there are some important duties of decision-makers. Also there are some
responsibilities of every people which live in Ankara. For further research,
it’s recommended that each theme should research separately and with detailed.

Anahtar Kelimeler

child friendly city, children, student, city, Ankara

Kaynakça

• Corsi, M. (2002). The Child Friendly Cities Initiative in Italy. Environmet&Urbanization, 14 (2), 169-179.
• Çocuk Hakları Sözleşmesi. Birleşmiş Milletler (2 Eylül 1990). http://www.un.org/en/law/ adresinden 20 Ocak 2015 tarihinde alınmıştır.
• Guerra, E. (2002). Citizenship Knows No Age: Children’s Participation in the Governanca and Municipal Budget of Barra Mansa, Brazil. Environmet&Urbanization, 14 (2), 71-84.
• Hart, R. (2002). Containing Children: Some Lessons on Planning for Play from New York City. Environmet&Urbanization, 14 (2), 135-148.
• Karadeniz, G. (2011). Çocukların Kent Yaşamına Uyum Süreçlerinde Yaşadıkları Sorunlar ve Bazı Çözüm Önerileri. T.C. Maltepe Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2011/1-2 Kent Özel Sayısı, 24-37.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi (24. Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kruger, J.S. ve Chawla, L. (2002). We Know Something Someone Doesn’t Know: Children Speak out on Local Conditions in Johannesburg. Environmet&Urbanization, 14 (2), 85-96.
• Nördstrom, M. (2009). Children’s Views on Child Friendly Environments in Different Geographical, Cultural and Social Neighbourhoods. Urban Studies Journal, 1-15. DOI: 10.1177/0042098009349771
• Riggio, E. (2002). Child Friendly Cities: Good Governance in the Best Intersests of the Child. Environmet&Urbanization, 14 (2), 45-58. Tandoğan, O. (2014). Çocuk İçin Daha Yaşanılır Bir Kentsel Mekân: Dünyada Gerçekleştirilen Uygulamalar. MEGARON, 9 (1), 19-33. DOI: 10.5505/MEGARON.2014.43534
• Tandoğan, O. ve Ergun, N. (2013). Çocuk İçin Daha Yaşanılır Bir İstanbul İçin Öneriler: Başakşehir Kiptaş Toplu Konut ve Küçük Ayasofya Mahallesi Örneği. Planlama, 23 (3), 134-146. DOİ: 10.5505/planlama.2013.02418
• T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Ankara İl Millî Eğitim Müdürlüğü (2014). Ankara Çocuk Dostu Şehir: Çocuk Gözüyle Ankara. Ankara: İz Matbaacılık.
• Topsümer, F., Babacan, E. ve Baytekin, E.P. (2009). Şehir ve Çocuk: Çocuk Dostu Şehir Girişiminin Şehir İmajına Katkısı. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 35 (1), 5-20.
• UNICEF(a), Statistics and Monitoring. http://www.unicef.org/statistics/ adresinden 20 Ocak 2015 tarihinde alınmıştır.
• UNICEF(b), Child Friendly Cities. http://childfriendlycities.org/ adresinden 20 Ocak 2015 tarihinde alınmıştır.
• UNICEF (c), ÇDŞ Girişimi Örnekleri, http://childfriendlycities.org/tr/building-a-cfc-2/cds-girisimi-ornekleri/ adresinden 20 Ocak 2015 tarihinde alınmıştır.
• UNICEF Türkiye, Çocuklar İçin Birleşin. http://www.unicef.org/turkey/ adresinden 20 Ocak 2015 tarihinde alınmıştır.
• 94/6423 Karar Sayılı Çocuk Haklarına Dair Sözleşme (27 Ocak 1995). T.C.Resmî Gazete, 22184.
• 5395 Sayılı Çocuk Koruma Kanunu (15 Temmuz 2005). T.C.Resmî Gazete, 25876.