Fen Öğrenimine Yönelim Ölçeğinin Türkçe’ ye Uyarlanması

Yıl 2015, Cilt: 14 Sayı: 2, 657 - 670, 03.03.2015

Mehmet Yetişir , Eren Ceylan

https://doi.org/10.17051/io.2015.49510

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma, Velayutham, Aldridge ve Fraser (2011) tarafından geliştirilen SALES (Students’ Adaptive Learning Engagement in Science) ölçeğinin Türkçe’ ye uyarlanması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya Ankara ili merkez ilçeleri genelindeki devlet okullarında bulunan ve 8. Sınıf düzeyinde öğrenim gören toplam 472 öğrenci (252 kız ve 220 erkek) katılmıştır. FÖMÖD (Fen Öğretimine Yönelik Motivasyon ve Öz-düzenleme) ölçeği adıyla Türkçeye uyarlanan ölçeğin yapı geçerliliğini ortaya koymak amacıyla Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmıştır. Ayrıca FÖMÖD ölçeğinin güvenirliğini belirlemek üzere iç tutarlılık analizi yapılmıştır. AFA ve DFA analizi sonuçları FÖMÖD ölçeğinin geçerli bir ölçme aracı olduğunu gösteren bulgular ortaya koymuş ve toplam varyansın %48.46’sını açıkladığını göstermiştir. Ölçekteki her bir faktör için hesaplanan ve 0.86 ile 0.89 aralığında değişen iç tutarlılık katsayıları ölçeğin güvenilir olduğunu göstermesi açısından önemli sonuçlardır. Sonuç olarak, alan yazınındaki referanslar ve analizler sonucunda elde edilen bulgular FÖMÖD ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir araç olduğuna yönelik delillleri ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Motivasyon, Öz-düzenleme, Fen Öğrenimi

Kaynakça

• Bandura, A. 1986. Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Boekaerts, M., &Cascallar, E. (2006). How far have we moved toward the integration of theory and practice in self-regulation? Educational Psychology Review, 18,199–210.
• Boekaerts, M., Maes, S., &Karoly, P. (2005). Self-regulation across domains of applied psychology: Is there an emerging consensus? Applied Psychology: An International Review, 54(2), 149–154.
• Bouffard-Bouchard, T., Parent, S., &Larivee, S. (1991). Influence of self-efficacy on self-regulation and performance among junior and senior high-school age students. International Journal of Behavioral Development, 14(2), 153-164.
• Britner, S. L., &Pajares, F. (2006). Sources of science self-efficacy beliefs of middle school students. Journal of Research in Science Teaching, 43, 485-499
• Brophy, J. (1998). Motivating students to learn. Madison, WI: McGraw Hill.
• Byrne, B. M. (1998). Structural equation modeling with lisrel, prelis and simlis: Basic concepts, aplications and programming. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Cole, D.A. (1987). Utility of confirmatory factor analysis in test validation research.Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55, 1019‐1031.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş.(2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli SPSS ve LİSREL uygulamaları. Ankara: PegemA Yayıncılık
• Dede, Y. &Yaman S. (2008). Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2 (1), 19-37.
• Diamantopoulos, A. &Siguaw, J.A. (2000). Introducing LISREL. London: Sage Publications.
• Doğan, N. & Başokçu, T.O. (2010). İstatistik Tutum Ölçeği İçin Uygulanan Faktör Analizi ve Aşamalı Kümeleme Analizi Sonuçlarının Karşılaştırılması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 1(2), 65-71
• Eccles, J. S. &Wigfield, A. (2002).Motivational beliefs, values, and goals.Annual Review of Psychology, 53, 109–132.
• Eccles, J. S. (2005). Subjective task values and the Eccles et al. model of achievement related choices. In A. J. Elliot and C. S. Dweck (Eds.), Handbook of competence and motivation (pp. 105–121). New York: Guilford.
• Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS (2nd ed.). London: Sage Publications.
• Furukawa, R, Driessnack, M. &Colclough, Y. (2014). A committee approach maintaining cultural originality in translation. Apply Nursing Research, 27, 144-146.
• Glynn, S. M., Taasoobshirazi, G., & Brickman, P. (2009). Science motivation questionnaire: Construct validation with nonscience majors. Journal of Research in Science Teaching, 46, 127–146.
• Guillemin, F. (1995).Cross-cultural adaptation and validation of health status measures.Scandinavian Journal of Rheumatology, 24, 61–63.
• Hambleton, R. K., &Patsula, L. (1999).Increasing the validity of adapted tests: Myths to be avoided anguidlines for improving test adaptation practices 1, 2 (online). Retrieved on 24-December-2014, on URL: http//www.testpublishers.org.journal.html
• Hayduk, L., Cummings, G.G., Boadu, K., Pazderka-Robinson, H., &Boulianne, S. (2007). Testing Testing One, Two Three – Testing the theory in structural equation models .Personality and Individual Differences, 42 (2), 841-50.
• Higgins, E. T. (2007). Value. In A. W. Kruglanski& E. T. Higgins (Eds.), Social psychology: Handbook of basic principles (pp. 454–472). New York: Guilford Press.
• Hu, L. &Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Coventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
• Kalaycı, Ş. (Ed.) (2006). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım. LTD. ŞTİ. 2. Baskı, ISBN 975-9091-14-3, S.405
• Kaplan, A. & Maehr, M. L. (2007).The contribution and prospects of goal orientation theory.Educational Psychology Review, 19, 141–187.
• Kılınç, Ç.A., Büyüköztürk, Ş. &Akbaba-Altun, S. (2014). Okullarda Liderlik Kapasitesi Ölçeğinin (OLKÖ) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 20 (1), 23-46
• Kline R. B. (2005). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. New York: Guilford Press, 2005.
• Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. London: Routledge.
• Koballa, T.R., & Glynn, S.M. (2007). Attitudinal and motivational constructs in science education. In S.K. Abell& N. Lederman (Eds.), Handbook for research in science education (pp. 75-102). Mahwah, NJ: Erlbaum.
• Kuyper, H., van der Werf, M. P. C., & Lubbers, M. J. (2000).Motivation, meta-cognition and self-regulation as predictors of long term educational attainment.Educational Research and Evaluation, 6(2), 181–201.
• Lee, O., &Brophy, J. (1996). Motivational patterns observed in sixth-grade science classrooms. Journal of Research in Science Teaching, 33(3), 585–610.
• Marsh, H.W., Balla, J.R., & McDonald, R.P.(1988). Goodness‐of‐fit indexes in confirmatory factor analysis: The effect of sample size. Psychological Bulletin, 103, 391‐410.
• McDonald, R.P. & Ho, M.-H.R. (2002). Principles and Practice in Reporting Statistical Equation Analyses. Psychological Methods, 7 (1), 64-82.
• Midgley, C. (2002).Goals, goal structures, and patterns of adaptive learning. Mahwah, NJ: Erlbaum
• Minner, D. D., Levy, A. J., & Century, J. (2009). Inquiry-based science instruction—What is it and does it matter? Results from a research synthesis years 1984 to 2002.Journal of Research in Science Teaching, 47(4), 474–496.
• Multon, K. D., Brown, S. D., & Lent, R. W. (1991). Relation of self-efficacy beliefs to academic outcomes: A meta-analytic investigation. Journal of Counseling Psychology, 18, 30–38.
• Mundfrom, D. J., Shaw, D. G. & Lu Ke, T., (2005). Minimum sample size recommendations for conducting factor analyses. International Journal of Testing, 5(2), 159-168.
• Palmer, D. (2005). A Motivational View of Constructivist-informed Teaching, International Journal of Science Education. 27(15), 1853-1881.
• Pekrun, R. (2006). The control-value theory of achievement emotions: Assumptions, corollaries, and implications for education and practice. Educational Psychology Review, 18, 315–341.
• Pintrich, P. R., Smith, D. A. F., Garcia, T., &McKeachie, W. J. (1991). Reliability and predictive validity of the Motivated Strategies for Learning Questionnaire (MSLQ).Educational and Psychological Measurement, 53, 801–813.
• Preacher, K. J., & McCallum, R. C. (2002). Exploratory factor analysis in behavior genetics research: Factor recovery with small sample size. Behavior Genetics, 32(2), 153-161.
• Schunk, D. H., Pintrich, P. R. &Meece, J. L. (2008). Motivation in education: Theory, research, and applications (3rd ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Education.
• Simpkins, S. D., Davis-Kean, P. E. &Eccles, J. S. (2006). Math and science motivation: A longitudinal examination of the links between choices and beliefs. Developmental Psychology, 42, 70–83.
• Small, R., Yelland, J. & Lumley, J. (1999). Cross cultural research: Trying to do it better. Enhancing data quality. Australian and New Zealand Journal of Public Health, 23, 39–95.
• Steiger, J.H. (2007). Understanding the limitations of global fit assessment in structural equation modeling. Personality and Individual Differences, 42 (5), 893 - 898.
• Şimşek Ö. F. (2007). Yapısaleşitlik modellemesine giriş-temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınları
• Tabachnick, B. G., &Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5. ed.). Boston: Allyn and Bacon.
• Tuan, H., Chin, C., &Shieh, S. (2005). The development of a questionnaire to measure students’ motivation towards science learning. International Journal of Science Education, 27, 639–654.
• Uguroglu, M. E., Schiller, D. P., & Walberg, H. J. (1981).A multidimensional motivational instrument. Psychology in the Schools, 18, 279–285.
• Urdan, T., &Midgley, C., (2003).Changes in the perceived classroom goal structure and patterns of adaptive learning during early adolescence.Contemporary Educational Psychology, 28, 524-551.
• Velayutham, S., Aldridge, J. M., & Fraser, B. J. (2011).Development and validation of an instrument to measure students’ motivation and self-regulation in science learning. International Journal of Science Education, 33, 2159–2179.
• Velayutham, S., Aldridge, J. M. & Fraser, B. (2012). Gender Differences in Student Motivation and Self- Regulation in Science Learning: A Multi-Group Structural Equation Modeling Analysis. International Journal of Science and Mathematics Education, 10 (6), 1347-1368.
• Weeks, A., Swerissen, H., &Belfrage, J. (2007). Issues, challenges, and solutions in translating study instruments. Evaluation Review, 31(2), 153–165.
• Wigfield, A. & Cambria, J. (2010). Students’ achievement values, goal orientations, and interest: Definitions, development, and relations to achievement outcomes. Developmental Review, 30, 1–35.
• Wolters, C. A. (1999). The relation between high school students’ motivational regulation and their use of learning strategies, effort, and classroom performance.Learning and Individual Differences, 11, 281– 300.
• Wolters, C. A. & Rosenthal, H. (2000).The relation between students’ motivational beliefs and their use of motivational regulation strategies.International Journal of Education Research, 33, 801–820.
• Wood, R., & Bandura, A. (1989).Impact of Conceptions of Ability on Self-regulatory Mechanisms and Complex Decision Making.Journal of Personality and Social Psychology 56, 407–415.
• Yılmaz, H. &Çavaş, P.H. (2007). Fen Öğrenimine Yönelik Motivasyon Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. İlköğretim Online, 6(3), 430-440, 2007.
• Zimmerman, B. J. (2000). Self-efficacy: An essential motive to learn. Contemporary Educational Psychology, 25, 82–91.
• Zimmerman, B. J. (2002). Becoming a Self-regulated Learner: An Overview.Theory into Practice, 41 (2), 64– 70.
• Zimmerman, B. J., Bandura, A., & Martinez-Pons, M.. (1992). Self-motivation for academic attainment: The role of self-efficacy beliefs and personal goal setting. American Educational Research Journal, 29,663– 676.         Ek: FÖY Ölçeği 
• Öğrenciler için Yönerge, 
• Aşağıda fen ve teknoloji derslerinde katıldığınız öğrenme etkinliklerine ilişkin bazı ifadeler 
• bulacaksınız. Lütfen her ifadeyi dikkatlice okuyunuz. Bu ifadeler hakkında ne düşündüğünüzü en iyi 
• tanımlayan sayıyı dışarı taşırmadan karalayınız. 
• Bu ankette ‘doğru’  veya ‘yanlış’ cevap yoktur. Burada istenen sadece düşüncelerinizi en doğru 
• yansıtan seçeneği işaretlemenizdir. Ankette, her bir maddenin karşısında yer alan sayılar aşağıdaki 
• anlamlara gelmektedir. 
• 1: İfadeye tamamen katılmadığınızı 
• 2: Katılmadığınızı,  
• 3: Emin olmadığınızı, 
• 4: Bu ifadeye katıldığınızı,  
• 5: Bu ifadeye tamamen katıldığınızı belirtmektedir.   
• Bu anketteki bazı ifadeler birbirine oldukça yakındır. Bunun için endişe etmeyiniz ve lütfen bütün 
• ifadeler için fikrinizi belirtiniz.  Sı ra  No Tamamen   1  1  3  5  2. 
• Amaçlarımdan biri fen ve teknolojide yeni konular öğrenmektir. 
• Amaçlarımdan biri yeni bilimsel becerilerde (hipotez kurma, değişkenleri 
• belirme, deney yapma vb.) uzmanlaşmaktır.  
• Üzerinde çalıştığım konuyu anlamak önemlidir. 
• Benim için öğretilen fen ve teknoloji içeriğini öğrenmek önemlidir. 
• Benim için bilimsel becerilerimi geliştirmek önemlidir. 
• Bana ne öğretildiğini anlamam önemlidir. 
• Bilimsel fikirleri anlamak benim için önemlidir. 
• Öğrendiklerim günlük yaşamda kullanılabilir.  2  2  4  3.  1  2  3  4  5  4.  5.  6.  7.  8.  9. 
•   Öğrendiklerim ilgi çekicidir. 
•   Öğrendiklerim benim için kullanışlıdır. 
•   Öğrendiklerim benim için faydalıdır. 
•   Öğrendiklerim benimle ilgilidir. 
•   Öğrendiklerimin pratik değeri vardır. 
•   Öğrendiklerim merakımı gidermektedir. 
•   Öğrendiklerim beni düşünmeye teşvik eder. 
•   Öğretilen becerilerde uzmanlaşabilirim. 
•   Zor çalışmaların üstesinden nasıl gelineceğini bilirim. 
•   Yapılan çalışmalar ne kadar zor olursa olsun öğrenebilirim. 
•   Denersem zor çalışmaları tamamlayabilirim. 
•   İyi notlar alacağım. 
•   Yaptığımız çalışmayı öğrenebilirim.  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  2  3  4  5 
•   Öğretilen içeriği anlayabilirim. 
•   Başarılıyımdır. 
•   Verilen görevler ilginç değilse bile çalışmaya devam ederim. 
•   Yaptıklarımdan hoşlanmasam bile çok çalışırım. 
•   Yapacak daha iyi şeyler olsa bile çalışmaya devam ederim. 
•   Önemli noktaları kaçırmamak için dikkatimi toplarım.  29 
•   Çalışma zor olduğunda bile pes etmem. 
•   Sınıfta konsantre olurum.  1  1  1  1  1  1  1  1  1  2  3  4  5 
•   Yapmam gerekeni tamamlayıncaya kadar çalışmaya devam ederim.    1  2  3  4  5