Türkiye’de Müze Eğitimi Alanında Gerçekleştirilen Güncel Araştırmalara İlişkin Bir Bibliyografya Çalışması

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: "Cumhuriyetin 100. Yılında Türkiye'de Müzecilik ve Müze Eğitimi" Özel Sayısı, 175 - 184, 16.11.2023

Ömer Binekci

Öz

Okul dışı eğitim denilince ilk akla gelen mekanlardan biri olan müzelerden günümüzde farklı temalarıyla her eğitim kademesinde etkin şekilde faydalanılabilmektedir. Gerek müzelerin nicelik ve nitelik olarak gelişimi gerek eğitimde yaparak ve yaşayarak öğrenme yaklaşımının daha fazla kabul görmesi müzelerin birer öğrenme ortamı olarak ön plana çıkmasını sağlamıştır. Bu durum müze eğitimine ilişkin alanyazında gerçekleştirilen bilimsel çalışmaları da etkileyerek son yıllarda müze eğitimi araştırmalarına hız kazandırmıştır. Alanyazın incelendiğinde müze eğitimine ilişkin gerçekleştirilen lisansüstü tez çalışmaları ile makalelerin farklı alanlarda gerçekleştirildiği ve makalelerin farklı dergilerde dağınık halde yayınlandığı görülmüştür. Dolayısıyla müze eğitimi alanında çalışacak araştırmacıları, dağınık halde yer alan bu çalışmalara ulaşmak, zaman ve emek noktasında zorlayıcı olabilmektedir. Bu kapsamda araştırmanın amacı Türkiye’de müze eğitimi alanında yapılmış güncel lisansüstü tez çalışmaları ile makaleleri inceleyerek bir bibliyografya oluşturmaktır. Çalışma 2017-2023 yılları arasında gerçekleştirilen lisansüstü tez çalışmaları ile makaleleri ele almaktadır. Lisansüstü çalışmalara Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK) Ulusal Tez Merkezi veri tabanından “müze eğitimi” ve “müze” kelimeleri taranarak ve konu alanı “Eğitim ve Öğretim” başlığı ile sınırlandırılarak toplamda 77 lisansüstü tez çalışmasına ulaşılmıştır. Makalelere ise Dergipark platformundan ve TR Dizin veri tabanından başlıkta veya anahtar kelimelerde “müze eğitimi” geçen çalışmalar ele alınmış ve bu bağlamda toplamda 113 makaleye ulaşılmıştır. İncelenen tüm çalışmalar “Makaleler” ve “Lisansüstü Çalışmalar” başlıkları altında kronolojik olarak sıralanarak ve APA 7 kullanılarak sunulmuştur. Bibliyografya çalışmasının güncel müze eğitimi araştırmalarını bütüncül şekilde göstermesi bu alanda çalışan araştırmacılara kolaylık sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Müze eğitimi, makaleler, lisansüstü tezler, bibliyografya

A Bibliographic Study on Current Research in the Field of Museum Education in Türkiye

Öz

Museums, which are one of the first places that come to mind when it comes to out-of-school education, can be used effectively at every educational level with their different themes. Both the development of museums in quantity and quality and the greater acceptance of the learning-by-doing and experiencing approach in education have enabled museums to come to the fore as learning environments. This situation has also affected the scientific studies carried out in the literature on museum education and has accelerated museum education research in recent years. When the literature was examined, it was seen that postgraduate thesis studies and articles on museum education were carried out in different fields and the articles were published scattered in different journals. Therefore, it may be challenging for researchers working in the field of museum education in terms of time and effort to access these scattered studies. In this context, the research aims to create a bibliography by examining current postgraduate theses and articles in the field of museum education in Turkey. The study deals with postgraduate thesis studies and articles carried out between 2017-2023. A total of 77 postgraduate theses were reached by scanning the words "museum education" and "museum" from the National Thesis Center database of the Council of Higher Education (YÖK) and limiting the subject area to the title "Education and Training". As for the articles, studies containing "museum education" in the title or keywords were taken from the Dergipark platform and TR Index database, and a total of 113 articles were reached in this context. All studies examined are presented in chronological order under the headings of "Articles" and "Graduate Studies" and using APA 7. It is thought that the bibliography study will provide convenience to researchers working in this field by holistically presenting current museum education research.

Anahtar Kelimeler

Museum education, articles, graduate theses, bibliography

Kaynakça

• Er Tuna, Y. & Kaya. H (2022). Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında müze ve müze eğitimine yönelik yapılmış lisansüstü tezlerinin incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 19, 515-529. https://doi.org/10.46778/goputeb.1176260
• İlhan Çakır A. (2017). Müze eğitimi alanında yapılmış tezler. Yaratıcı Drama Dergisi, 12(2), 93-104.
• Mertoğlu, H. & Usta Gürbey, Z. B.(2023). Türkiye’de 2018–2022 yılları arasında müze eğitimi ile ilgili yapılan tezlerin incelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 58(58), 103-119. https://doi.org/10.15285/maruaebd.1233831
• Tezcan Akmehmet, K. & Ödekan, A. (2011). Müze eğitiminin tarihsel gelişimi. İTÜDERGİSİ/b, 1(3), 47-58.
• Yılmaz, N. Y. & Mentiş Taş, A. (2017). Türkiye’de 1985-2015 tarihleri arasında yapılmış müze konulu lisansüstü tezlerin incelenmesi. Turkish Studies (Elektronik), 4(12), 603-622.