Duyguya Dayalı Metinlerin Ortaokul Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Yaratıcı Yazma Becerileri ve Yazma Tutumları Üzerindeki Etkisi

Yıl 2024, Sayı: 14, 1115 - 1135, 29.02.2024

Kübra Nur Kaya , Nigar İpek Eğilmez

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1424910

Öz

Bu çalışmanın amacı, duyguya dayalı metinler ile yaratıcı yazma etkinliklerinin ortaokul altıncı sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma becerileri ve yazmaya yönelik tutumları üzerindekini etkisini incelemektir. Araştırma, deneysel araştırma yöntemlerinden biri olan tek grup öntest-sontest deneysel desende gerçekleşmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2022-2023 eğitim öğretim yılı ikinci yarıyılında Van ilinin Erciş ilçesinde yer alan bir ortaokulda öğrenim gören 32 kişilik altıncı sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışma sekiz haftalık bir uygulama sürecinde yürütülmüştür. Uygulama öncesinde öğrencilere “Demografik Bilgi Formu”, “Yazmaya Yönelik Tutum Ölçeği” ve “Yaratıcı Yazma Ürünleri Değerlendirme Ölçeği”; uygulama sonrasında “Yazmaya Yönelik Tutum Ölçeği” ve “Yaratıcı Yazma Ürünleri Değerlendirme Ölçeği” uygulanmıştır. Uygulama sürecinde öğrencilere duyguya dayalı metinler eşliğinde sekiz farklı yaratıcı yazma etkinliği uygulanmıştır. Araştırmada duyguya dayalı yaratıcı yazma etkinliklerinin öğrencilerin yaratıcı yazma becerileri ve yaratıcı yazmaya yönelik tutumları üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bunun yanı sıra demografik değişkenler ile öğrencilerin yazmaya yönelik tutumları ve yaratıcı yazma becerileri arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Veriler SPSS 26 programı ile çözümlenmiştir. Verilerin çözümlenmesinde iki grup arasında anlamlı fark olup olmadığını görmek için t-testi, ikiden fazla kategoriye sahip değişkenler için ise tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda duyguya dayalı metinlerin öğrencilerin yaratıcı yazma becerileri ve yazmaya yönelik tutumları üzerinde olumlu etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin demografik değişkenleri ile yaratıcı yazma becerileri ve yazmaya yönelik tutumları incelendiğinde ise tek pozitif yönlü ilişkinin çalışma grubunun akademik başarıları ile yaratıcı yazma becerileri arasında ortaya çıktığı görülmüştür. Geriye kalan cinsiyet, kardeş sayısı, kendisine ait odası olması, anne eğitim düzeyi ve baba eğitim düzeyi gibi diğer demografik değişkenler ile aralarında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Bu çalışma sonuçlarından yola çıkarak duyguya dayalı metinlerin yaratıcı yazma etkinliklerinde daha fazla kullanılması gerektiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe eğitimi, yazma eğitimi, yaratıcı yazma, yazmaya yönelik tutum, duyguya dayalı metinler

Etik Beyan

Bu araştırmada “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” kapsamında uyulması gereken tüm kurallara uyulmuş, yönergenin ikinci bölümü olan “Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler” başlığı altında belirtilen eylemlerden hiçbiri çalışma esnasında gerçekleşmemiştir. Bu çalışmanın yapılabilmesi için Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal ve Beşerî Bilimler Etik Kurulundan etik kurul izni (Protokol No: 220211, Karar No: 13, Tarih: 20.01.2023), Van İli İl Milli Eğitim Müdürlüğünden kurum izni, araştırmada kullanılan ölçekler için araştırmacılardan yazılı izin, araştırmaya katılan öğrencilerden öğrenci katılım onay belgesi ve öğrenci velilerinden yazılı veli onay belgesi alınmıştır.

The Effect of Emotion-Based Texts on the Creative Writing Skills and Writing Attitudes of Sixth Grade Students in Secondary School

Öz

The aim of this study is to examine the impact of creative writing activities with emotion-based texts on the creative writing skills and attitudes towards writing of sixth-grade students in secondary school. The research was conducted using a quasi-experimental design, specifically a one-group pretest-posttest experimental design. The study group consisted of 32 sixth-grade students enrolled in a secondary school in the Erciş district of Van province during the second semester of the 2022-2023 academic year. The study was carried out over an eight-week implementation period. Before the implementation, students were administered a "Demographic Information Form," "Attitude Scale toward Writing," and "Creative Writing Products Evaluation Scale." After the implementation, the "Attitude Scale toward Writing" and "Creative Writing Products Evaluation Scale" were re-administered. During the implementation process, students participated in eight different creative writing activities accompanied by emotion-based texts. The study investigated the impact of emotion-based creative writing activities on students' creative writing skills and attitudes toward creative writing. Additionally, the relationships between demographic variables and students' attitudes toward writing and creative writing skills were examined. The data were analyzed using SPSS 26. T-test was used to determine whether there was a significant difference between the two groups, and One-Way Anova was employed for variables with more than two categories. The results of the research revealed that emotion-based texts had a positive effect on students' creative writing skills and attitudes toward writing. When examining the relationship between students' demographic variables and creative writing skills and attitudes toward writing, a positive correlation was observed only between the study group's academic achievements and creative writing skills. No statistically significant relationship was found with other demographic variables such as gender, number of siblings, having a personal room, maternal education level, and paternal education level. Based on the findings of this study, it can be suggested that emotion-based texts should be utilized more in creative writing activities.

Anahtar Kelimeler

Turkish education, writing instruction, creative writing, attitudes towards writing, emotion-based texts.

Kaynakça

• Ak, E. (2011). Yaratıcı Yazma Tekniklerinin İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Türkçe Dersindeki Yazılı Anlatım Becerileri Üzerindeki Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Akbaba, S. (2020). Yaratıcı Yazma Çalışmalarının Öyküleyici Metin Yazma Becerisine ve İleri Okuma Farkındalığına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.
• Akkaya, N. (2011). İlköğretim 6. Sınıf Türkçe Dersinde Yaratıcı Yazma Yaklaşımının Türkçe Dersine Yönelik Tutuma Etkisi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 311-319.
• Aksan, D. (1999). Şiir Dili ve Türk Şiir Dili. Ankara: Engin Yayınevi.
• Aksan, D. (2009). Her Yönüyle Dil (Ana Çizgileriyle Dilbilim). Ankara: TDK Yayınları.
• Ataman, M. (2006). Yaratıcı Drama Sürecinde Yaratıcı Yazma. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(1), 60-75.
• Atik, D. (2022). Türkçe Dersinde Eğitsel Oyun Kullanımının Yaratıcı Yazma Beceri ve Yazma Tutumlarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Düzce: Düzce Üniversitesi.
• Avcı, A. S. (2013). Yaratıcı Yazma Etkinliklerinin 8. Sınıf Öğrencilerinin Yazma Eğilimleri ve Yazma Kaygılarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Niğde: Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi.
• Bahar, M. A. ve Yüce, K. (2016). Alımlama Estetiği ve Gösterge Bilim Açısından Türkçe Eğitiminde Şiir Türünden Metinlerden Yararlanmaya Eleştirel Bir Yaklaşım. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(5), 993-1010.
• Baki, Y. (2019). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yaratıcı Yazma Becerilerinin Geliştirilmesinde Dijital Öykülerin Etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 964-995.
• Başkan, A. (2019). Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Öyküleyici Metin Yazma Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 453-467.
• Başkök, B. (2012). İlköğretim Yedinci Sınıf Öğrencilerinde Uygulanan Yaratıcı Yazma Çalışmalarının, Öğrencilerin Yaratıcılıklarına ve Türkçe Dersine Olan Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Antalya: Akdeniz Üniversitesi.
• Beydemir, A. (2010). İlköğretim 5. Sınıf Türkçe Dersinde Yaratıcı Yazma Yaklaşımının Yazmaya Yönelik Tutumlara Yaratıcı Yazma ve Yazma Erişisine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
• Booth, D. & Moore, B. (1988). Poems Please! Sharing Poetry With Children. Markham, ON: Pembroke.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Can, Y. (2009). Afyonkarahisar İli Merkez Hoca Ahmet Yesevi İlköğretim Okulu Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Yazılı Anlatım Becerileri. Yüksek Lisans Tezi. Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi.
• Coşkun, E. (2007). Yazma Eğitimi. İlköğretimde Türkçe Öğretimi. (ed. Ahmet Kırkkılıç ve Hayati Akyol). Ankara: Pegem Akademi.
• Coşkun, İ. (2006). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Kompozisyon Yazma Becerileri Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi. İstanbul. Marmara Üniversitesi.
• Çelik, M. E. (2012). İlköğretim Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Yazılı Anlatım Becerilerinin Farklı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 32(32), 13-31.
• Demir, T. (2011). İlköğretim Öğrencilerinin Yaratıcı Yazma Becerileri ile Yazma Özyeterlik Algısı ve Başarı Amaç Yönelimi Türleri İlişkisinin Değerlendirilmesi. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Demir, T. (2012). Türkçe Eğitiminde Yaratıcı Yazma Becerisini Geliştirme ve Küçürek Öykü. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 343-357.
• Demirbaş, İ. (2019). Dijital Öykülerin İlkokul Öğrencilerinin Dinlediğini Anlama ve Yaratıcı Yazma Becerilerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Kırşehir: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi.
• Demirel, A. (2019). Öğretmen Adaylarının Yazma Kaygıları ile Yaratıcı Yazma Başarıları Arasındaki İlişki Üzerine Bir İnceleme. International Journal of Language Academy, 7(4), 210-220.
• Denman, G. (1988). When You've Made It Your Own…Teaching Poetry To Young People. Portsmouth, NH: Heinemann.
• Duran, S. (2010). Yaratıcı Yazma Yaklaşımının Yazılı Anlatım Becerisinin Gelişimine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi.
• Duru, A. (2014). Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Yaratıcı Yazma Becerilerini Geliştirmeye Yönelik Stratejilerin Etkililiğinin Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Niğde: Niğde Üniversitesi.
• Durukan, E. ve Satılmış, S. (2021). 7. Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme, Yaratıcı Düşünme ve Yaratıcı Yazma Becerileri Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 53-70.
• Erdoğan, Ö. ve Yangın, B. (2014) Süreç Temelli Yaratıcı Yazma Uygulamalarının Yazılı Anlatıma ve Yazmaya İlişkin Tutuma Etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 438-459.
• Erdoğan, R. ve Ekinci Çelikpazu, E. (2020). İlkokul 4. Sınıf Türkçe Dersinde Yansıtıcı Düşünme Destekli Yaratıcı Yazma Çalışmalarının Öğrencilerin Yaratıcı Yazma Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. Journal of Mother Tongue Education/Ana Dili Egitim Dergisi, 8(4), 1436-1467.
• Göçer, A. (2010). Türkçe Öğretiminde Yazma Eğitimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(12), 178-195.
• Gökçe, A. (2020). İlkokul Dördüncü Sınıf Türkçe Dersinde Yaratıcı Yazma Uygulamalarının Öğrencilerin Türkçe Dersi Tutumu, Yazma Tutumu ve Yaratıcı Yazma Becerileri Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Yozgat: Yozgat Bozok Üniversitesi.
• Gökşen, E. N. (1980). Örnekleriyle Çocuk Edebiyatımız. İstanbul: Remzi Yayıncılık.
• Haykır, H. (2012). İlköğretim 6, 7 ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama Becerisi ile Yazılı Anlatım Becerisi Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi. Kırşehir: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi.
• Kapar Kuvanç, E. B. (2008). Yaratıcı Yazma Tekniklerinin Öğrencilerin Türkçe Dersine İlişkin Tutumlarına ve Türkçe Dersindeki Başarılarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Karakuş Aktan, E. N. (2013). Orta Öğretim 9. Sınıf Öğrencilerinin Yaratıcı Yazma Becerileri Üzerine Bir Araştırma (Kütahya İli Örneği). Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 701-732.
• Kaynaş, E. ve Anılan, H. (2015). Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Öyküleyici Metin Yazma Becerilerinin Değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 121-147.
• Kırbaş, B. (2010). Yeni Türkçe Ders Programına Göre İlköğretim Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Yaratıcı Yazma Çalışmalarının Yazım, Noktalama ve Planlama Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
• Korkmaz, G. (2015). Yaratıcı Yazma Yönteminin 6. Sınıf Öğrencilerinin Yazma Öz Yeterlik Algılarına, Yazmaya İlişkin Tutumlarına ve Yazma Becerisi Akademik Başarılarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi.
• Maltepe, S. (2006a). Türkçe Öğretiminde Yazılı Anlatım Uygulamaları İçin Bir Seçenek: Yaratıcı Yazma Yaklaşımı. Dil Dergisi, 132, 56-66.
• Maltepe, S. (2006b). Yaratıcı Yazma Yaklaşımı Açısından Türkçe Derslerindeki Yazma Süreçlerinin ve Ürünlerinin Değerlendirilmesi. Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Memiş, A., Sever, E. ve Bozkurt, M. (2016). Yaratıcı Yazma ve Yaratıcı Drama Yaklaşımının İlkokul Öğrencilerinin Yaratıcı Yazma Becerilerine ve Yardımseverlik Tutumlarına Etkisi. Turkish Studies, 11(3), 1685-1702.
• Oğuz, B. (2021). Özel Yetenekli Öğrencilere Ana Dili Öğretimi Konulu Çalışmaların (2017-2020) Eğilimleri Üzerine Bir İnceleme. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 10(1), 330-348.
• Özdemir, Ö. (2010). Üstün Yetenekli Öğrencilerde Yaratıcı Yazma Çalışmalarının Düzeyleri İlköğretim 6, 7, 8. Sınıf Örneği. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Özdemir, H. (2016). Ortaokul Beşinci Sınıfta Okuyan İki Dilli Öğrencilerin Yazma Becerilerinin Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
• Özdemir, S. ve Çevik, A. (2018). Yaratıcı Yazma Çalışmalarının Yazmaya Yönelik Tutuma ve Yaratıcı Yazma Başarısına Etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 141-153.
• Özcan, S. T. (2014). İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin Yazma Motivasyonları ile Hikâye Yazma Becerilerinin Değerlendirilmesi. Doktora Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
• Özcan, B., Kontaş, H., ve Polat, M. (2020). Özel Yetenekli Öğrencilerin Yaratıcı Yazma Beceri Düzeylerinin İncelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 9(3), 1262-1272.
• Öztürk, E. (2007). Yaratıcı Yazı Yazmanın Gelişim Süreci ve İlköğretimde Yaratıcı Yazı Yazma Öğretimi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 266-273.
• Peker, Ş. (2015). Yazılı Anlatım Becerilerinin Geliştirilmesinde Yaratıcı Drama Tekniklerinden Özel Mülkiyet Tekniğinin Yaratıcı Yazma Yaklaşımı ile Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Peker, Ş. ve Adıgüzel, Ö. (2020). Yaratıcı Drama Tekniklerinden Özel Mülkiyet Tekniğinin Yaratıcı Yazma Yaklaşımı ile Karşılaştırılması. Yaratıcı Drama Dergisi, 15(1), 131-166.
• Razgatlıoğlu, M. (2020). Etkinlik Temelli Şiir Çalışmalarının Akıcı Okuma, Yaratıcı Yazma ve Tutumlarına Etkisi. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Sallabaş, M. E. (2007). İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Kendilerini Yazılı Olarak İfade Etme Kazanımlarına Ulaşma Düzeyi. Yüksek lisans tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Saluk, N. (2017). Üstün Yeteneklilerde Yaratıcı Yazma Becerilerinin Geliştirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi.
• Saluk, N. ve Pilav. S. (2018). Üstün Yeteneklilerde Yaratıcı Yazma Becerilerinin Geliştirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 2147-1037.
• Sarıkaya, B. (2020). Yazma Kazanımlarının Yaratıcı Yazmaya Uygunluğu (2015 ve 2018 Türkçe Dersi Öğretim Programları Örnekleri). Türkiye Eğitim Dergisi, 5(1), 42-55.
• Sulak S. E. ve Erdoğan, M. (2019). Yaratıcı Drama Yönteminin İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin Yaratıcı Yazma Becerilerine Etkisi. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(16), 1118-1139.
• Susar Kırmızı, F. (2008). Türkçe Dersinde Yaratıcı Drama Yönteminin Yaratıcı Yazma Başarısına Etkisi ve Yazılı Anlatım Ürünlerinin Değerlendirmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(Özel Sayı), 251-275.
• Susar Kırmızı, F. (2009). Türkçe Dersinde Yaratıcı Drama Yöntemine Dayalı Yaratıcı Yazma Çalışmalarının Yazmaya Yönelik Tutuma Etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi, 2(5), 159-177.
• Susar Kırmızı, F. ve Beydemir, A. (2012). İlköğretim 5. Sınıf Türkçe Dersinde Yaratıcı Yazma Yaklaşımının Yazmaya Yönelik Tutumlara Etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(3), 319-337.
• Susar Kırmızı, F. (2015). Yaratıcı Drama ve Yaratıcı Yazma Uygulamalarının Yaratıcı Yazma Başarısına Etkisi. Eğitim ve Bilim, 40(181), 93-115.
• Şeref, İ. (2019). Türkçe Öğretiminde Şiir Üzerine Yapılan Lisansüstü Tezlerin Değerlendirilmesi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(Ekim), 335-350.
• Temizkan, M. (2010). Türkçe Öğretiminde Yaratıcı Yazma Becerilerinin Geliştirilmesi. TÜBAR, 27, 621-643.
• Tonyalı, E. (2010). Yaratıcı Yazma Uygulamalarının İlköğretim Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Yazma Becerilerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Topçuoğlu Ünal, F. ve Sever, A. (2012). Yaratıcı Yazmada Müziğin Etkisi. Turkish Studies, 7(4), 2907-2918. Türkyılmaz, M. B. ve Arı, B. (2021). Yaratıcı Yazma Etkinliklerinin Ortaokul 7. Sınıf Öğrencilerinin Öykü Yazma Becerilerine Etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(4), 1151-1168.
• Uygun, A. ve Çetin, D. (2020). 2018 Türkçe Dersi Öğretim Programındaki Yazma Kazanımlarının Yaratıcı Yazma Becerisine Uygunluğu. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(1), 1-13.
• Yılmaz, S. K. (2008). İlköğretim Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Öyküleyici Metin Yazma Becerileri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Yüksel, T. (2016). Ortaokul 5. Sınıf Türkçe Derslerinde Uygulanan Yaratıcı Yazma Etkinliklerinin Öğrencilerin Yazmaya Yönelik Tutumlarına ve Sözel Yaratıcılıklarına Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Antalya: Akdeniz Üniversitesi.