ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMLERİ ÖLÇEĞİ’NİN ORTAOKUL DÜZEYİNE UYARLANMASI

Yıl 2022, Sayı: 62, 208 - 233, 01.05.2022

Süleyman Yaman , Belgin Bal İncebacak , Aslı Sarışan Tungaç

https://doi.org/10.21764/maeuefd.959033

Cited By: 1

Öz

Çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin girişimcilik eğitimi sonrasında girişimcilik düzeylerini belirlemek amacıyla bir ölçme aracı uyarlamaktır. Araştırma, Çemrek ve Girginer tarafından geliştirilen ve 30 maddeden oluşan Üniversite Öğrencilerine yönelik Girişimcilik Eğilimleri isimli ölçeğin ortaokul düzeyine uyarlamasının yapıldığı metodolojik geçerlik ve güvenirlik çalışmasıdır. Araştırmanın örnekleminde, 6 farklı ortaokulun 5-8. sınıflarında öğrenim gören toplam 996 öğrenci yer almıştır. Ölçme aracının faktör yapısını ve bu yapının uygunluğunu test etmek için Açımlayıcı Faktör Analizi yapılmıştır. Bu sonuçlar, uyarlanan ölçeğin 3 faktör üzerine kurulabileceğini göstermektedir. Farklı yöntemler kullanılarak bu sonuçlar test edilmiştir. Ölçeğin alt faktörleri "Hedef Odaklılık", "Girişkenlik" ve “İleri Görüşlülük” şeklindedir. Bu çalışmanın sonuçları ölçeğin güvenirlik ve geçerlik yönünden uygun olduğunu ve özellikle ortaokul düzeyinde kullanılabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Ölçek uyarlama, girişimcilik, girişimcilik eğilimi, ortaokul

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK-4004-Doğa Eğitimi Bilim Okulları Destekleme Programı

Proje Numarası

119B720

Teşekkür

“Geleceği Sorgulayan Girişimciler I” isimli TÜBİTAK-4004-Doğa Eğitimi Bilim Okulları Destekleme Programı kapsamında kullanılmak üzere geliştirilen ölçek çalışmasına katkılarından dolayı TÜBİTAK'a teşekkür ederiz.

ADAPTATION OF THE SCALE ON ENTREPRENEURSHIP TENDENCIES OF UNIVERSITY STUDENTS TO THE SECONDARY SCHOOL LEVEL

Öz

The aim of the research is to develop a measurement tool the entrepreneurial tendencies for secondary school students in entrepreneurship education. This is a methodological validity and reliability study in which the adapts of the Entrepreneurship Trends In University Students developed by Çemrek and Ginginer and consisting of 30 items is adapted. The sampling of this research consisted of 996 students from 5-8 grades of 6 different secondary schools. Exploratory Factor Analysis (EFA) was conducted to test the factor structure of the measurement tool and the suitability of this structure. EFA results show that the adapted survey can be established on three factors. These results were tested using different methods. The sub-factors of the scale are "Goal Orientation", "Assertiveness" and "Foresightness". The results of this study show that the survey is suitable in terms of reliability, validity and that it can be used especially at the secondary school level.

Anahtar Kelimeler

Survey adaptation, entrepreneurship, entrepreneurship tendency, secondary school

Proje Numarası

119B720

Kaynakça

• Akbaş, G., & Korkmaz, L. (2007). Ölçek uyarlama (adaptasyon). Türk Psikoloji Bülteni, 13(40),15-16.
• Aksay, B., & İplik, E. (2014). Girişimcilik eğilimi ölçeğinin (GET 2) Türkiye bağlamında değerlendirilmesi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(2), 199-210.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı. Ankara: Sakarya Yayıncılık.
• Avrupa Birliği Dijital Eylem Planı (2020). Avrupa Birliği dijital eylem planı. https://bluesyemre.com/2020/11/15/avrupa-birligi-dijital-eylem-plani/ adresinden erişilmiştir.
• Avrupa Birliği Gençlik Stratejisi 2019-2027 (2018). Avrupa Birliği gençlik stratejisi 2019-2027 https://bilgivebeceri.org/2019/07/29/avrupa-birligi-genclik-stratejisi-2019-2027/#:~:text=AB%20Gen%C3%A7lik%20Stratejisi%2C%20AB%20Konseyi,potansiyelini%20en%20%C3%BCst%20d%C3%BCzeye%20%C3%A7%C4%B1karmakt%C4%B1r. adresinden erişilmiştir.
• Avrupa Birliği Resmî Gazetesi (2014). Girişimcilik stratejisi ve eylem planı 2014-2016 https://www.kosgeb.gov.tr/Content/Upload/Dosya/Mali%20Tablolar/Gisep_2015-2018_TR.pdf adresinden erişilmiştir.
• Avrupa Komisyonu/EACEA/Eurydice. (2016). Avrupa’da okulda girişimcilik eğitimi: Eurydice raporu. Lüksemburg: Avrupa Birliği Yayın Ofisi.
• Avrupa’da Girişimcilik Eğitimi Oslo Gündemi (2006). Oslo agenda for entrepreneurship education in Europe, Erişim adresi https://ec.europa.eu/docsroom/documents/8968/attachments/1/translations/en/renditions/pdf
• Avrupa’da Girişimcilik Yeşil Kitap (2003). Avrupa’da girişimcilik yeşil kitap. Enterprise Publications: Avrupa Komisyonu, Erişim adresi http://kisi.deu.edu.tr//ethem.duygulu/yesilkitap.pdf
• Bonnett, C., & Furnham, A. (1991). Who wants to be an entrepreneur? A study of adolescents interested in a young enterprise scheme, Journal of Economic Psychology, 12,465-78.
• Brockhaus, R.H. (1980). Risk-taking propensity of entrepreneurs, Academy of Management Journal, 23(3), 509-20.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Caird, S. (2013). General measure of enterprising tendency test. www.get2test.net. Open Research Online, https://dx.doi.org/10.13140/RG.2.1.4243.7520
• Can, A. (2014). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Comrey, A. L., & Lee, H. B. (1992). A First Course in Factor Analysis (2nd ed.). Hillsdale, NJ Lawrence Erlbaum.
• Çemrek, F., & Girginer, N. (2017). Üniversite öğrencilerinin girişimcilik eğilimleri: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi üzerine bir araştırma. VI. International Conference on Economics, July, 25-27, 1-14. Paris: France, Econworld.
• Çokluk, Ö. S., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, S. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LİSREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi
• Dilsiz, İ., & Kölük, N. (2005). Girişimcilik, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Ercan, I., & Kan, I. (2004). Reliability and validity in the scales. Uludağ Universitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30, 211-216.
• European Commission (2006). Implementing the Community Lisbon Programme: fostering entrepreneurial mindsets through education and learning. Commission of the European Communities, Brussels. http://aei.pitt.edu/42889/1/com2006_0033.pdf
• Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS. London: SAGE Publishing.
• Fineman, S. (1977). The achievement motive and its measurement: Where are we now? British Journal of Psychology, 68, 1-22.
• Girişimcilik Eğitimi Tematik Çalışma Grubu Final Raporu ve Eğitim ve Öğretimde Girişimcilik Avrupa Konseyi Kararları (2014). https://www.ab.gov.tr/files/SBYPB/Egitim%20ve%20Kultur/web_egitim_ve_ogretim_2020__3_.pdf adresinden erişilmiştir.
• Girişimcilik Eğitimi: Başarıya Giden Yol ve Eğitim ve Öğretim Aracılığıyla Genç Girişimciliği Teşvik Etmede Avrupa Parlamentosu Kararları (2015). https://tyc.gov.tr/indir/hayat-boyu-ogrenme-icin-anahtar-yetkinlikler-ab-tavsiye-karari-i55.html adresinden erişilmiştir.
• Hair, J., Anderson, R., Tatham, R., & Black, W. (1998). Multivariate data analysis with readings (5th Ed.). Prentice-Hall International Inc.
• Hambleton, R. K., & Patsula, L. (1999). Increasing the validity of adapted tests: Myths to be avoided and guidelines for improving test adaptation practices. Journal of Applied Testing Technology, 1(1), 1-16.
• Hansemark, O. H. (2000). Predictive validity of TAT and CMPS on the entrepreneurial activity, “start of a new business”: A longitudinal study. Journal of Managerial Psychology, 15(7), 634-654.
• Hisrich, R.D. (1990). Entrepreneurship/intrapreneurship, American Psychologist, 45(2),209-222. Incik, E. Y., & Uzun, N. B. (2017). Bireysel girişimcilik algı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(39), 471-485.
• İlkokul Öncesi, İlkokul ve Ortaokul Eğitimi Kurumlarının Standartlaşma Kılavuzu (2016). http://tegm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_08/12103838_kilavuz_kitap_12_08_2016.pdf adresinden edinilmiştir.
• İşcan, Ö. F., & Kaygın, E. (2011). Üniversite Öğrencilerinin girişimcilik eğilimlerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 443-462.
• Johnson, B.R. (1990). Toward a multidimensional model of entrepreneurship: the case of achievement motivation and the entrepreneur, Entrepreneurship Theory and Practice,14(3), 39-54.
• Kahl, J. A., (1965). Some Measures of Achievement Orientation. American Journal of Sociology, 70, 668-669
• Liles, P. R., (1974). Who Are the Entrepreneurs, M.S. U. Business Topics, 1, 5-14.
• MacCallum, R. C., Widaman, K. F., Zhang, S., & Hong, S. (1999). Sample size in factor analysis. Psychological Methods, 4, 84-99.
• McClelland, D. C, (1965). Achievement and Entrepreneurship, Journal of Personality and Social Psy- chology, 1, 389 392.
• Mesleki ve Teknik Eğitim Strateji Belgesi ve Eylem Planı 2014-2018 (2014). http://abdigm.meb.gov.tr/projeler/ois/017.pdf adresinden edinilmiştir.
• Meyer, H. H.. Walker, W. B. & Litwin, G. H. (1961). Motive Patterns and Risk Preferences Associated with Entrepreneurship, Journal of Abnormal and Social Psychology, 63, 570- 574.
• Millî Eğitim Bakanlığı 2019–2023 Stratejik Planı (2019). https://www.meb.gov.tr/stratejik_plan/ adresinden edinilmiştir.
• Millî Eğitim Bakanlığı 2023 eğitim (2019). http://2023vizyonu.meb.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı Stratejik Planı 2010-2014 (2010). https://sgb.meb.gov.tr/Str_yon_planlama_V2/MEBStratejikPlan.pdf adresinden edinilmiştir.
• ONKPGGÖİKP (2014). 2014-2018 Onuncu kalkınma planı girişimciliğin geliştirilmesi özel ihtisas komisyon raporu. http://www.sbb.gov.tr/ozel-ihtisas-komisyonu-raporlari/ adresinden erişilmiştir.
• Öztürk H. K. (2019). Almanya’da girişimcilik eğitimi ve okullarda uygulamalı örnekleri. The Journal of International Scientific Researches, 4(2), 222-233.
• Sarıtaş, A., & Duran, G. (2017). Üniversite öğrencilerinin girişimcilik eğilimlerinin tespitine ilişkin bir araştırma. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 147-165.
• Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2010). A beginner’s guide to structural equation modeling (3rd Ed.). New York: Routledge.
• Seçer, İ. (2018). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci: SPSS ve Lisrel ile faktör analizi uygulamaları. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Seo, S. (2006). A review and comparison of method for detecting outliers in univariate data sets. Unpublished Master’ Thesis, University of Pittsburgh, ABD.
• Şart, G. (2020). Bireysel girişimcilik eğilimi ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal of Applied Economic and Finance Studies, 5(1), 58-72.
• Şeker, H., & Gençdoğan, B. (2014). Psikolojide ve eğitimde ölçme aracı geliştirme (2. Baskı). Ankara: Nobel yayınevi.
• Şeşen, H. (2010). Öncülleri ve sonuçları ile örgüt içi girişimcilik: Türk savunma sanayinde bir araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, KHO Savunma Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Tabachnick, B.G., ve Fidell, L.S. (2014). Using multivariate statistics (6th Ed). Edinburgh: Pearson Education Limited.
• Tanrıverdi, H., Bayram, G. N., & Alkan, M. (2016). Girişimcilik eğitiminin girişimcilik eğilimi üzerine etkisinin incelenmesi. Journal of Entrepreneurship and Development, 11(1), 1-29.
• Tekin, H. (2004). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (17. Baskı). Ankara: Yargı Yayınevi.
• Tiyek, R. (2018). KOSGEB girişimcilik eğitimlerinin değerlendirilmesi: Kırklareli örneği. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 8(16), 54-72
• Tolentino, L.R., Sedoglavich, V., Lu, V.N., Garcia, P.R.J.M., Restubog, S.L.D. (2014). The role of career adaptability in predicting entrepreneurial intentions: a moderated mediation model. J. Vocat. Behav. 85 (3), 403–412. https://doi.org/10.1016/j.jvb.
• Türker, D., & Sönmez Selçuk, S. (2009). Which factors affect entrepreneurial intention of university students? Journal of European Industrial Training, 33(2), 142-159.
• Türkiye Girişimcilik Stratejisi ve Eylem Planı 2015-2018 (2015). https://www.kosgeb.gov.tr/Content/Upload/Dosya/Mali%20Tablolar/Gisep_2015-2018_TR.pdf adresinden edinilmiştir.
• Wennekers, A. R. M., & Thurik, A. R. (1999). Linking entrepreneurship and economic growth, Small Business Economics, 13(1), 27-55.
• Yalçın İncik, E, & Uzun, N . (2017). Bireysel girişimcilik algı ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(39) , 471-485.
• Yaman, S. (2016). Ortaokul öğrencileri için fen öğrenmeye yönelik öz-yeterlik inanç ölçeği uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 123-140.
• Yaman, S., Sarışan Tungaç A., & Bal İncebacak, B. (2019). STEM eğitimine yönelik umut ve hedefler ölçeği uyarlaması: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması, Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(3), 1257–1271. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3056
• Yaşam Boyu Öğrenme Stratejisi (2009). Hayat boyu öğrenme strateji ve eylem planı. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/07/20140716-8-1.pdf adresinden edinilmiştir.
• Yaşam Boyu Öğrenme Temel Yeterlikleri Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Tavsiye Kararları (2008). https://www.myk.gov.tr/images/articles/TYC/Tyc_bilgi_merkezi/Tanitim_materyalleri/AYC_10Yil.pdf https://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=19190&langId=en adresinden edinilmiştir.
• Yıldız, B. (2019). The effect of organizational ıdentity and entrepreneurial orientation on the corporate reputation: A propositional review. Journal of Global Strategic Management, 12(2), 87-94.
• Yılmaz, E., & Sünbül, A. M. (2009), Üniversite öğrencilerine yönelik girişimcilik ölçeğinin geliştirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 195-203.
• Zacher, H., Biemann, T., Gielnik, M. M., & Frese, M. (2012). Patterns of entrepreneurial career development: an optimal matching analysis approach. Int. J. Dev. Sci. 6, 177–187. https://doi.org/10.3233/DEV-2012-12111.