Metin & Analiz, araştırma ve yayın etiği konusunda uluslararası standartlara bağlıdır, Committee on Publication Ethics (COPE), Directory of Open Access Journals (DOAJ), Open Access Scholarly Publishers Association (OASPA) ve World Association of Medical Editors (WAME) tarafından yayımlanan Uluslararası Etik Yayıncılık ilkelerini benimsemektedir. Dergiye makale sunan yazarların, bu ilkeler doğrultusunda belirlenen ve aşağıda sıralanan etik kurallara uymaları gerekmektedir.
Metin & Analiz, yazarlardan daha önce yayımlanmamış özgün araştırmalarını sunmalarını ve bu çalışmalarını aynı anda başka bir dergiye göndermemelerini beklemektedir. Etik ilkeler gereği yazarlar, bir araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygunsuz bir biçimde araştırma çıktılarını parçalara ayırarak birden fazla yayında sunmamalı; editör ve hakemlerin talep etmesi durumunda araştırmalarının ham verilerini paylaşmalı ve bu verileri makale yayımlandıktan sonra da saklamalıdır. Yazarlar, yayımlanan makalelerinde önemli bir hata veya yanlışlık tespit ettiklerinde, dergi editörünü hemen bilgilendirerek makaleyi geri çekmek veya düzeltmek için iş birliği yapmalıdır.
Metin & Analiz’de yayımlanan tüm makaleler açık erişimlidir. Makale değerlendirme ve yayımlama sürecinde yazarlardan hiçbir ücret talep edilmez ve yazarlara telif ücreti ödenmez.
Metin & Analiz’e gönderilen makalenin yazarları, çalışmaya önemli katkı sağlayan kişilerle sınırlı olmalıdır. Makale yazarları, makale sunulmadan önce belirlenmelidir. Çalışmaya katkısı olmayan kişilerin yazar olarak eklenmesi (“hediye yazarlık”) veya katkısı olan kişilerin çıkarılması (“hayalet yazarlık”) kabul edilemez.
Metin & Analiz’e gönderilen makalenin yazarları, varsa çalışmalarını destekleyen kuruluşları ve finansal kaynaklarını katkı ve teşekkür bölümünde belirtmelidir.
Metin & Analiz’e sunulan çalışmalar, tamamen yazarların özgün araştırması olmalıdır. Diğer araştırmacıların çalışmaları makaleye dahil edildiğinde, uygun bir şekilde alıntılanmalı ve kaynakça kısmında listelenmelidir. Gönderilen makaleler, iThenticate intihal tespit yazılımıyla kontrol edilerek değerlendirilir. Benzerlik oranı %15’ten yüksek olan makaleler değerlendirmeye alınmaz.
Metin & Analiz’e gönderilen makalelerde anket, ölçek, görüşme veya gözlem gibi yöntemlerle veri toplanmasını gerektiren durumlar için etik kurul izni alınmış olmalıdır. Veri toplama sürecinde etik kurallara uyulduğuna dair kanıtlar (örneğin, başkalarına ait ölçekler, anketler veya fotoğraflar için izin alınması gibi) makalede belirtilmelidir.
Yazarlar İçin Etik Sorumluluklar
• Yazarlar, akademik, etik ve sosyal sorumluluklara sahiptir.
• Yazarlar özgün ve daha önce yayımlanmamış çalışmalarını dergiye göndermekle yükümlüdürler ve derginin web sayfasında belirtilen yazım yönergelerini takip etmelidirler.
• Yazarlar gönderdikleri makalelerde intihal, emek hırsızlığı, usulsüz referans gösterme veya referans unutma gibi etik ihlaller yapmamalıdırlar; aksi durumlarda makale reddedilir.
• Yazarlar çalışmalarına destek sağlayan kuruluşları makalelerinde belirtmeleri gereklidir.
• Çalışmaya katkıda bulunan birden fazla yazar varsa, yazarların isim sıralaması yazarların ortak kararıyla alınmalıdır.
• Yazarlar yayımlanan makalelerinde hata veya yanlışlık tespit ederse, bu durumu dergi editörlerine derhal bildirmelidirler.
• Yazarlar, aynı makaleyi kısmen veya tamamen, uygun gerekçe belirtmeden, izin veya çapraz referans olmaksızın birden fazla dergide yayımlayamazlar.
• Yazarlar, makalelerini sadece ön değerlendirme sürecinde (kör hakem süreci başlatılmadan önce) geri çekebilirler.
• Etik kurul onayı gerektiren insan katılımcılarla yapılan çalışmalar için etik kurul onayı alınmalı ve insan deneklerden gerekli izinlerin alındığı, katılımcıların haklarının gözetildiği bir bildirim sunulmalıdır. Etik kurul izni gerektiren araştırmalar şunlardır:
o Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney ve görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel veya nicel yaklaşımlarla yürütülen araştırmalar,
o İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel veya diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
o İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
o Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
o Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar.
• Yukarıdakilere ek olarak, aşağıdaki hususlara ilişkin gerekli izinlerin alınması da zorunludur:
o Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış onam formu”nun alındığının belirtilmesi,
o Başkalarına ait ölçek, anket ve fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve bu izinlerin belirtilmesi,
o Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi.
Hakemler İçin Etik Sorumluluklar
• Hakemler, dergide yayımlanacak makalelerin akademik kalitesini belirlemede en önemli rolü üstlendiklerinin farkında olmalı ve akademik kaliteyi artırma sorumluluğu ile hareket etmelidir.
• Hakemler, yalnızca uzmanlık alanlarına giren, kör hakemlik sürecine saygı gösterebilecekleri ve makaleyle ilgili bilgileri gizli tutabilecekleri makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir. İnceleme süreci sonrasında da makaleye dair herhangi bir bilgiyi başkalarıyla paylaşmamalıdırlar.
• Hakemlerin görevi, yalnızca makalelerin içeriğinin doğruluğunu ve akademik standartlara uygunluğunu değerlendirmektir; makalede sunulan görüşlerin hakemlerin kişisel görüşlerinden farklı olması değerlendirmeyi etkilememelidir.
• Hakem raporları nesnel ve ölçülü olmalı, hakaret, küçümseme ve suçlama içeren ifadelerden kaçınılmalıdır. Raporlarda yüzeysel ve belirsiz ifadeler kullanılmamalı, olumsuz sonuçlara dayanak olan eksik ve kusurlu noktalar açıkça belirtilmelidir.
• Hakemler, makaleleri kendilerine verilen süre içinde değerlendirmelidir. Değerlendirme yapamayacaklarsa, bunu dergiye bir hafta içinde bildirmelidirler.
Editörler İçin Etik Sorumluluklar
• Editörler, yayımlanan materyalin kalitesini sağlamak ve yayımlanmış kayıtların bütünlüğünü korumakla sorumludur.
• Editörler, hakemlerin önerilerine göre şu adımlardan birini izleyebilir:
o Hiçbir değişikliğe gitmeden makaleyi kabul etmek,
o Küçük değişiklik veya düzeltmelerin ardından makaleyi kabul etmek,
o Yazarlardan çalışmalarını düzenlemelerini isteyip, hakemlerin değerlendirme sürecini yeniden başlatmak,
o Çalışmayı reddetmek.
• Kararları yalnızca akademik kriterlere dayanır ve bu kararlarla ilgili tam sorumluluk alır.
• Çalışmaların adil ve tarafsız bir şekilde değerlendirilebilmesi için düşünce özgürlüğü ilkesine uygun hareket etmeye özen gösterir.
• İş süreçlerini fikri mülkiyet haklarına ve etik standartlara uygun yürütür.
• Yazarların ve hakemlerin gizliliğini korur; hakem sürecini bu gizlilik ilkelerine uygun olarak yönetir. Değerlendirme süreci çift taraflı körleme yöntemiyle yürütüldüğünden kimlik bilgileri gizli tutulur. Her sayının hakem listesi ilgili sayıda açıklanır.
• Tüm çalışmaların, nitelikli hakemler tarafından incelenmesini sağlar.
• Süreçle ilgili yazarlara yönelik ayrıntılı bilgi, Yazım Kurallarında belirtilir.
• Hakem atamaları sırasında, yazarlar ve hakemler arasında çıkar çatışması olup olmadığını gözetir.
• Hakemler, çalışmayı değerlendirirken tarafsız, bilimsel ve nesnel bir dil kullanmaya teşvik edilir.
• Nezaketsiz ve bilimsel olmayan değerlendirmeler engellenir veya sansürlenir.
• Editörler, yayımlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet haklarını korumakla ve olası ihlallerde derginin ve yazarların haklarını savunmakla yükümlüdür.
• Editörler, dergide yayımlanan eserlere yönelik eleştirileri dikkate alır ve bu eleştirilere yapıcı bir tutumla yaklaşmaya özen gösterir. Makalelerle ilgili eleştiri ve tartışma yazıları yayımlar.
Yayın Kurulu İçin Etik Sorumluluklar
• Yayın Kurulu üyeleri,
Metin & Analiz’in yayın etiği ilkeleri ve politikalarını kabul eder ve bunlarla ilgili kararları değerlendirir.
• Derginin tanınırlığını artırmak için önerilerde bulunur.
• Suistimal, intihal, çıkar çatışması ve telif hakkı ihlalleri gibi bilimsel yayın etiği ihlallerine dair şüphe duyulan durumlarda, durumu netleştirmek için derginin editör ekibini bilgilendirir,
• Derginin akademik kalitesini artırmak amacıyla yer alabileceği tarama indeksleri hakkında önerilerde bulunur.
• Yayın Kurulu üyeleri, görevleri süresince dergiye makale gönderemez ve hakemlik yapamazlar.
Yayımcı ve İmtiyaz Sahibi İçin Etik Sorumluluklar
•
Metin & Analiz’in yayımcısı, Dokuz Eylül Üniversitesi adına Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları’dır.
•
Metin & Analiz’in imtiyaz sahibi, Dokuz Eylül Üniversitesi adına Edebiyat Fakültesi Dekanıdır.
• Yayımcı ve imtiyaz sahibi, suistimal, intihal, çıkar çatışması ve telif hakkı ihlalleri gibi bilimsel yayın etiği ihlallerine dair şüphe duyulan durumlarda, durumu netleştirmek için gerekli adımları atmakla yükümlüdür.