İLKOKULLARDA EĞİTİM GÖREN SURİYELİ ÖĞRENCİLERİN UYUM SÜRECİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2021, TÜRKİYE’DE VE DÜNYADA GÖÇMEN EĞİTİMİ, 309 - 335, 22.12.2021

Mehmet Arif Bozan , Ahmet Oğuz Akçay , Engin Karahan

https://doi.org/10.37669/milliegitim.960017

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmada ilkokul seviyesinde öğrenim gören geçici koruma altındaki Suriyeli öğrencilerin okullara uyum sürecinin ortaya konulması amaçlanmıştır. İç içe geçmiş tek durum deseniyle tasarlanan bu araştırmada çalışma grubunu 101 Türk, 16 Suriyeli öğrenci ve 9 öğretmen oluşturmaktadır. Öğrenciler arasındaki ilişkileri ölçmek amacıyla veri toplama aracı olarak sosyometri kullanılmıştır. Ayrıca, araştırmaya katılan öğrencilerin sınıflarında görev yapan öğretmenler ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Sosyometri aracından elde edilen verilerden sosyagramlar hazırlanarak sunulmuştur. Yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen veriler de içerik analiziyle incelenerek, sunulmuştur. Araştırma sonucunda ilkokul seviyesindeki Suriyeli öğrencilerin oyun oynamak için birbirlerini tercih ettikleri ve velilerden, öğretmenlerden kaynaklı sorunların devam ettiği tespit edilmiştir. Buna ilave olarak öğretmenlerden bazıları sınıflarında uyum sorunu olduğunu düşünmese de sosyogramlarda bunun aksine uyum sorunu olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Suriyeli öğrenciler, uyum süreci, sosyometri, durum çalışması

Kaynakça

• Aksoy, E. (2020). Türkiye’deki Suriyeli göçmen çocukların okullaşma durumları. Akademik Hassasiyetler, 7(14), 37-51. https://dergipark.org.tr/tr/pub/akademik-hassasiyetler/issue/58511/801065
• Aykırı, K. (2017). Sınıf öğretmenlerinin sınıflarındaki Suriyeli öğrencilerin eğitim durumlarına ilişkin görüşleri. Turkish Journal of Primary Education, 2, 44-56.
• Başar, M., Akan, D. ve Çiftçi, M. (2018). Mülteci öğrencilerin bulunduğu sınıflarda öğrenme sürecinde karşılaşılan sorunlar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(5), 1571-1578. https://dx.doi.org/10.24106/kefdergi.427432
• Bozan, M. A. ve Çelik, S. (2021). Mülteci eğitiminde “uyum sınıflarına” yönelik bir değerlendirme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(2), 317-332. https://dx.doi.org/10.16986/HUJE.2020060235
• Bulut, S., Kanat Soysal, Ö. ve Gülçiçek, D. (2018). Suriyeli öğrencilerin Türkçe öğretmeni olmak: Suriyeli öğrencilerin eğitiminde karşılaşılan sorunlar. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(2), 1210-1238. https://dergipark.org.tr/tr/pub/teke/issue/38234/442082
• Christensen, L. B., Johnson, R. B. ve Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri: Desen ve analiz. (Çev. Ed: Ahmet Aypay). Anı Yayıncılık.
• Cırıt Karaağaç, F. ve Güvenç, H. (2019). Resmi ilkokullara devam eden suriyeli mülteci öğrencilerin eğitim sorunları. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 530-568. https://dx.doi.org/10.26466/opus.530733
• Dachyshyn, D. M. ve Kirova, A. (2008). Understanding childhoods in-between: Sudanese refugee children’s transition from home to preschool. Research in Comparative and International Education, 3(3), 281–294. https://doi.org/10.2304/rcie.2008.3.3.281
• Dökmen, Ü (1995). Sosyometri ve psikodrama (2. Basım). Sistem Yayıncılık.
• Dustmann, C. ve Glitz, A. (2011). Migration and education. Handbook of the Economics of Education, 4, 327–439. https://dx.doi.org/10.1016/b978-0-444-53444-6.00004-3
• Edwards, A. (2016, 07 11). https://www.unhcr.org/news/latest/2016/7/55df0e556/unhcr-viewpoint-refugee-migrant-right.html adresinden 18 Ekim 2021 tarihinde alınmıştır.
• Ekici, S. ve Tuncel, G. (2015). Göç ve insan. Birey ve Toplum Sosyal bilimler Dergisi, 5(9). 9-22.
• Er, A. ve Bayındır, N. (2015). İlkokula giden mülteci çocuklara yönelik sınıf öğretmenlerinin pedagojik yaklaşımları. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 175-185. https:// dx.doi.org/10.20860/ijoses.08223
• Erdem, C. (2017). Sınıfında mülteci öğrenci bulunan sınıf öğretmenlerinin yaşadıkları öğretimsel sorunlar ve çözüme dair önerileri. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 26-42. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mead/issue/30039/322019
• Gay, L. R., Mills, G. E. and Airasian, P. W. (2012). Educational Research: Competencies for Analysis and Application (10th Edition). Pearson.
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, (2013). Türkiye ve Göç. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Yayınları, http://www.goc.gov.tr/files/files/goc_tasarım_icler.pdf
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. (2013). 2013 Türkiye Göç Raporu. Göç İdaresi Yayınları (32).
• Güngör, F. ve Şenel, E. (2018). Yabancı uyruklu ilkokul öğrencilerinin eğitim – öğretiminde yaşanan sorunlara ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 8(2), 124-173.DOI: 10.18039/ajesi.454575
• Hart, R. (2009). Child refugees, trauma and education: interactionist considerations on social and emotional needs and development. Educational Psychology in Practice, 25(4), 351-368.
• Karataş, Z. & Yavuzer, Y. (2015). Bireyi tanımada test dışı teknikler. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kiremit, R., Akpınar, Ü. ve Tüfekci Akcan, A. (2018). Suriyeli öğrencilerin okula uyumları hakkında öğretmen görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(6), 2139-2149. https://dx.doi.org/10.24106/kefdergi.428598
• Levent, F. ve Çayak, S. (2017). Türkiye’deki Suriyeli öğrencilerin eğitimine yönelik okul yöneticilerinin görüşleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 21-46. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuhayefd/issue/30378/328099
• Merriam, S.B. (2013) Qualitative Research: A Guide to Design and Implementation. John Wiley & Sons Inc.
• Moreno, J. L. (2017). Psikodrama temel metinler (Çev. G. Özbay). Avangard Kitap.
• Mülteciler ve Sığınmacılarla Yardımlaşma Dayanışma ve Destekleme Derneği. (2017). Geçici Koruma Altındaki Yabancıların Eğitim Hizmetlerine Erişimleri Önündeki Engeller ve Bunların Okullaşma Oranlarına Yansımaları (Ankara Örneği). Ankara. http://msyd.org/wp-content/uploads/2017/12/Ankaradaki-Suriyeli-Okul-Çağındaki-Çocukların-Eğitim-Erişimi-Raporu.pdf
• Mülteciler Derneği. (2021, Mayıs 26). Mülteciler Derneği. Mülteciler Derneği Web Sitesi: https://multeciler.org.tr/turkiyedeki-suriyeli-sayisi/
• Miller, E., Ziaian T. ve Esterman, A. (2018) Australian school practices and the education experiences of students with a refugee background: A review of the literatüre. International Journal of Inclusive Education, 22(4), 339-359. https://doi.org/10.1080/13603116.2017.1365955
• Er, A. R. ve Bayındır, N. (2015). İlkokula giden mülteci çocuklara yönelik sınıf öğretmenlerinin pedagojik yaklaşımları. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 176-185. https://doi.org/10.20860/ijoses.08223
• Özdemir, E. (2018). Suriyeli mültecilerin Türkiye'deki algıları.Savunma Bilimleri Dergisi, 16(1), 116-136. https:// dx.doi.org/10.17134/khosbd.405253
• Özenç, E. G. ve Saat, F. (2019). Sınıf öğretmenlerinin Suriyeli öğrencilerin eğitiminde karşılaştığı sorunlar. International Journal of Active Learning, 4(2) , 60-74.
• Matthews, J. (2008). Schooling and settlement: refugee education in Australia. International Studies in Sociology of Education, 18(1),31-45. https://doi.org/10.1080/09620210802195947
• Sağlam, H. İ. ve İlksen Kanbur, N. (2017). Sınıf öğretmenlerinin mülteci öğrencilere yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(2), 310-323. https://doi.org/10.19126/suje.335877
• Şimşir, Z. ve Dilmaç, B. (2018). Yabancı uyruklu öğrencilerin eğitim gördüğü okullarda öğretmenlerin karşılaştığı sorunlar ve çözüm önerileri. Elementary Education Online, 17(2). 1116-1134. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2018.419647
• Tadesse, S., Hoot, J., & Watson-Thompson, O. (2009). Exploring the special needs of African refugee children in U.S. schools. Childhood Education, 85(6),352–356. https://doi.org/10.1080/00094056.2009.10521400
• Tanrıkulu, F. (2017). Türkiye’de yaşayan Suriyeli çocukların eğitim sorunu ve çözüm önerileri. Liberal Düşünce Dergisi, 86, 127-144. https://dergipark.org.tr/tr/pub/liberal/issue/48149/609148
• Walker-Dalhouse, D. ve Dalhouse, A. D. (2009). When two elephants fight the grass suffers: Parents and teachers working together to support the literacy development of Sudanese youth. Teacher and Teacher Education, 25(2), 328–335. https://doi.org/10.1016/j.tate.2008.07.014
• Yin, R. (2014). Case Study Research: Design and Methods (5th ed.). Sage Publications.