Ordu’da (Türkiye) Yetiştirilen ‘Hayward’ Kivi Çeşidinin Önemli Kimyasal Bileşenleri ve Fiziksel Özellikleri

Yıl 2017, , 280 - 296, 21.12.2017

Caner Kubal Bekir Gökçen Mazı , Saim Bostan

https://doi.org/10.17100/nevbiltek.359408

Cited By: 3

Öz

Bu araştırma, 2015 yılında Ordu’nun
ilçelerinde (Altınordu, Çaybaşı, Fatsa, Gülyalı, İkizce, Kabadüz, Perşembe,
Ulubey, Ünye)  yetiştirilen Hayward kivi
çeşidinin kimyasal ve fiziksel özelliklerini tespit etmek amacıyla
yürütülmüştür. Çalışma sonucunda yeme olumunda fiziksel özelliklerden meyve
ağırlığı 77,540 g ile
114,893 g, meyve eni 47,217 mm ile 53,357 mm, meyve boyu 59,970 mm ile 69,497
mm, meyve kalınlığı 43,467 mm ile 48,377 mm, hacim 77,500 ml ile 110,417 ml,
yoğunluk 0,990 g/ml ile 1,063 g/ml, kabuk kalınlığı 0,777 mm ile 1.333 mm,
meyve eti sertliği 0,987 kg/cm² ile 1,500 kg/cm², meyve suyu randımanı % 63,570
ile % 69,283 arasında değişim göstermiştir. Kimyasal özelliklerden SÇKM % 10,433
ile % 12,150, pH değeri 3,317 ile 3,460, TEA değeri % 1,170 ile % 1,387, C
vitamini değeri 29,000 mg/100g ile 56,833 mg/100g, toplam kuru madde
miktarı % 14,157 ile % 15,767, glukoz miktarı 36,140 g/l ile 47,177 g/l,
fruktoz miktarı 37,443 g/l ile 49,647 g/l, sukroz miktarı 10,547 g/l ile 18,150
g/l, toplam fenolik madde miktarı 35,922 mg GAE/100g ile 52,900 mg GAE/100g,
kül miktarı % 7,030 ile % 11,277, fosfor miktarı 49,333 mg/kg ile 119,333
mg/kg, potasyum miktarı 2166,330 mg/kg ile 2264,330 mg/kg, sodyum miktarı 13,167
mg/kg ile 20,233 mg/kg, kalsiyum miktarı 64,333 mg/kg ile 250,333 mg/kg,
magnezyum miktarı 13,333 mg/kg ile 103,333 mg/kg aralığında değişim
göstermiştir. Gülyalı ilçesinde yetiştirilen meyvelerin diğer ilçelere oranla
kalite bakımından daha iyi özelliklere sahip olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kivi, Hayward, Kimyasal, Fiziksel, Ordu

The Important Chemical and Physical Properties of Kiwifruit ‘Hayward’ Variety Grown in Ordu Province of Turkey

Öz

This research has been carried
out with the aim of determining the chemical and physical properties of
‘Hayward’ kiwifruit grown in the districts of Ordu province (Turkey) in 2015.
As a result of the study, from the physical
properties at the eating-ripe; fruit weight, width, length, thickness, volume,
density, thickness of fruit rind, texture of pulp, fruit juice yield ranged
between 77.540 g and 114.893 g, 47.217 mm and 53.357 mm, 59.970 mm and 69.497
mm, 43.467 mm and 48.377 mm, 77.500 ml and 110.417 ml, 0.990 g/ml and 1.063
g/ml, 0.777 mm and 1.333 mm, 0.987 kg/cm² and 1.500 kg/cm², 63.570% and
69.283%, respectively. The chemical properties; total soluble solids ranged
between 10.433% and 12.150%, pH 3.317 and 3.460, TA 1.170% and 1.387%, vitamin
C 29.000 mg/100g and 56.833 mg/100g, total dry matter 14.157% and 15.767%,
glucose concentration 36.140 g/l and 47.177
g/l, fructose concentration 37.443 g/l and 49.647 g/l, sucrose concentration
10.547 g/l and 18.150 g/l, total phenolic content 35,922 mg GAE/100g and 52,600
mg GAE/100g, ash  7.030% and 11.277%,
phosphor content 49.333 mg/kg and 119.333 mg/kg, potassium content 2166.330
mg/kg and 2264.330 mg/kg, sodium content 13.167 mg/kg and 20.233 mg/kg, calcium
content 64.333 mg/kg and 250.333 mg/kg, magnesium content 13.333 mg/kg and
103.333 mg/kg. It has been identified that the fruits grown in Gülyalı district
have way better properties in terms of quality compared with other districts.

Anahtar Kelimeler

Kiwifruit, Hayward, Chemical, Physical, Ordu

Kaynakça

• [1] Samancı, H. “Kivi (Actinidia) yetiştiriciliği” TAV Yayınları No:22, Yalova, 96-112, 1990.
• [2] Anonim, 2017. FAO. “Food and agriculture organization of the united nations.” 2013. http: // www. fao.org (Erişim Tarihi:31.05.2017)
• [3] Özdemir, O., Özyazıcı, M.A. “Samsun yöresinde kivinin azotlu gübre ihtiyacı.” OMÜ Zir. Fak. Dergisi, 21(3), 303-309, 2006.
• [4] Anonim, 2017. “Türkiye kivi üretim miktarları.” Türkiye istatistik kurumu, www.tuik.gov.tr (Erişim Tarihi: 31.05.2017)
• [5] Anonim, 2016. Ordu turizm portalı. http://ordufx.mekan360.com/ (Erişim Tarihi:26.06.2016)
• [6] Anonim, 2016. Meteoroloji genel müdürlüğü. www.mgm.gov.tr (Erişim Tarihi:26.06.2016)
• [7] Bal, E., Kök, D. “Kivide (Actinidia deliciosa) farklı dozda karpit uygulamalarının bazı meyve kalite kriterlerine etkileri.” Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 213-219, 2006.
• [8] Lee, H.S., Coates, G.A.“Quantitative study of free sugars and myo-inositol in citrus juices by HPLC and literature compilation.” J. Liq. Chromatogr Relat. Technol., 14, 2123-2141, 2000.
• [9] Anonim, 2013. “Reflectoquant, ascorbic acid test (7.76044.0003-6001516376).” Merck KGaA, 64271 Darmstadt, Germany, (Erişim Tarihi:26.06.2016)
• [10] Slinkard, K., Singleton, V. L. “Total phenol analysis, automation and comparison with manual methods.” American Journal of Enology and Viticulture, 28, 49–55, 1977.
• [11] Saeedeh, A., Asna, U. “Antioxidant properties of various solvent extracts of mulberry (Morus indica L.) leaves.” Food Chemistry, 102, 1233–1240, 2007.
• [12] Anonim, 2011. “Reflectoquant, phosphate test (7.76038.0003).” Merck KGaA, 64271 Darmstadt, Germany, (Erişim Tarihi:26.06.2016)
• [13] Bostan, S.Z., Günay, K. “Hayward (Actinidia deliciosa Planch) kivi çeşidinin meyve kalitesi üzerine rakım ve yöneyin etkisi.” Akademik Ziraat Dergisi 3(1), 13-22, 2014.
• [14] Mitchell, F.G.“Kiwifruit maturity. Perishables handling postharvest technology of fresh horticultural crops.” Coop. Ext. Univ. Cal., 63(4), 1988.
• [15] Kaynaş, K., Dardeniz, A., Kaya, S. “A research on determining the most suitable harvest maturity of the kiwifruit (Actinidia deliciosa cv. Hayward) harvested at different time intervals.” Pakistan Journal of Applied Sciences, 2(12), 1074-1077, 2002.
• [16] Zenginbal, H., Özcan, M., Haznedar, A. 2003. “Rize ekolojik şartlarında yetiştirilen kivi çeşitlerinde fenolojik gözlem ve pomolojik analizler üzerine bir araştırma.” Derim, 22(1), 1-9, 2003.
• [17] Yılmaz, B. “Giresun koşullarında yetiştirilen Hayward kivi çeşidinde meyve gelişim sürecinde önemli kalite özelliklerinin değişimi.” Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Ordu, 2016.
• [18] Kılıç, A. “Kivinin Ege Bölgesi koşullarına adaptasyonu ve meyve özellikleri.” Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, İzmir, 1995.
• [19] Hosseinzadeh, J., Feyzollahzadeh, M., Afkarı, A.H. “The physical and chemical properties of kiwifruit harvested at four stages.” Bulgarian Journal of Agricultural Science, 19(1), 174-180, 2013.
• [20] Cangi, R., Karadeniz, T. “Ordu’da değişik rakımlarda yetiştirilen Hayward (Actinidia deliciosa) kivi çeşidinde verim ve meyve özellikleri üzerine araştırmalar.” Karadeniz Bölgesi Tarım Sempozyumu 4-5 Ocak 1999. Bildiriler. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi,Samsun, 425-432, 1999.
• [21] Basım, H. “Kivinin Antalya koşullarında mevsimsel gelişimi üzerinde araştırmalar.” Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Antalya, 2001.
• [22] Kaynaş, K., Özelkök, S.G., Samancı, H., Yalçın, T. “Yalova koşullarında yetiştirilen kivi (Actinidia chinnensis cv. Hayward) meyvesinde en uygun hasat olumunun saptanması üzerine bir araştırma.” IV. Bağcılık Sempozyumu, Yalova, 293-297, 1998.
• [23] Lombardi- Baccia, G., Cappelloni, M., Lintas, C. “Vitamin C content of kiwifruit as affected by maturity stage and length of storage.” Rivista Della Societa Italiana Di Scienze Dell Alimentazime, 15(1), 45-48, 1986.
• [24] Uslu, N.A. “Kivide budama ve sürgün gelişiminin meyve kalitesi ve verim üzerine kantitatif ve kalitatif etkileri.” Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Samsun, 2006.
• [25] Kaynaş, K., Özelkök, S.G., Samancı, H.“Kivide (Actinidia deliciosa) meyve gelişimi, olgunlaşma ve depolama koşulları üzerine araştırmalar.” Bilimsel Araştırmalar ve Güncellemeler Yayın No: 136 Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova, 92, 1999.
• [26] Velemis, D., Vasilakakis, M., Manolakis, E., Sfakiokatis, E. “Effects of dry matter content of the kiwifruit at harvest on storage performance and quality.” Acta Horticulturae, 444, 637-642, 1997.
• [27] Minchin, Peh., Snelgar, W.P., Blattmann, P., Hall, A.J. “Competition between fruit and vegetative growth in Hayward kiwifruit.” New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 38(2), 101-112, 2010.
• [28] Öz, A.T. “Farklı zamanlarda hasat edilen kivilerde (Actinidia deliciosa cv. Hayward) normal ve kontrollü atmosfer koşullarında soğuk muhafaza süresinin etilen biyosentezine etkisi.” Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Bursa, 2006.
• [29] Türkmen Özen, İ., Ekşi, A. “Kivi meyvesinin kimyasal bileşenleri ve fonksiyonel özellikleri.” Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 2(2), 54-67, 2012.
• [30] Banos, S.B., Lona, P.G., Ganesh, S. “Chemical composition of cured kiwifruit after a cool,storage period.” Third ınt. symposium on kiwifruit, Acta horticulturae, 444(2), 599-605, 1997.
• [31] Beever, D. J., Hopkirk G. “Fruit development and fruit physiology.” (I. J. Warrington & G. C. Weston, eds.), Kiwifruits: science and management, Auckland: Ray Richards publisher and NZ society for horticultural science, 97-126, 1990.
• [32] Lintas, C., Adorisio, S., Cappelloni, M., Monastra, E. “Composition and nutritional evaluation of kiwifruit grown in Italy.”Horticultural Science, 19, p:341–344, 1991.
• [33] Montanaro, G., Treutter, D., Xiloyannis, C. “Phenolic compounds in young developing kiwifruit in relation to light exposure: Implications for fruit calcium accumulation.” Journal of Plant Interactions, 2(1), 63-69, 2007.
• [34] Tavarini, S., Degl‟Innocenti, E., Remorini, D., Massai, R., Guidi, L. “Antioxidant capacity, ascorbic acid, total phenols and carotenoids changes during harvest and after storage of Hayward kiwifruit.” Food Chemistry, 107, 282-288, 2008.
• [35] Ferguson, A.R. Kiwifruit: A botanical review. In: Horticultural Reviews, (Ed. J. Janıck). Avi. Publishing Company, Inc. Westport Connecticut, 6, 1-64, 1984.
• [36] Fourie, P.C., Hansmann, C.F. “Fruit composition of four South African-grown kiwifruit cultivars.” New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 20, 449-452, 1992.
• [37] Çelik, A. Ercişli., S. Turgut, N. “Some physical, pomological and nutritional properties of kiwifruit cv. Hayward.” International journal of food sciences and nutrition, 58(6), 411-418, 2007.
• [38] Zolfaghari, M., Sahari, M.A., Barzegar, M. Samadloiy, H. “Physicochemical and enzymatic properties of five kiwifruit cultivars during cold storage.” Food Bioprocess Technology, 3, 239-246, 2010.
• [39] Castaldo D., Lo Voi A., Trifiro A. Gherardi S. “Composition of kiwi (Actinidia chinensis) puree.” Journal of Agricultural and Food Chemistry, 40, 594-598, 1992.
• [40] Park, Y.S., Leontowicz, H., Leontowicz, M., Namiesnik, J., Suhaj, M., Cvikrova´ M. Martincova´ O., Weisz, M., Gorinstein, S. “Comparison of the contents of bioactive compounds and the level of antioxidant activity in different Kiwifruit cultivars.” Journal of Food Composition and Analysis, 24, 963-970, 2011.
• [41] Testolin, R., Crivello, V. “İl kiwi Suo Mondo.” Fed. Reg. Colt. Dir. Veneto. İripa, 1987.
• [42] Özkan, Y., Koçyiğit, Ö. “Sağlık meyvesi kivi.” GOP (Gaziosmanpaşa) Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayını, Tokat, 287, 1995.
• [43] Esen, Y., “Ünye yöresi kivi yetiştiriciliğinde meyve gelişiminin ve en uygun hasat zamanının belirlenmesi.” Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Samsun, 2009.
• [44] Cangi, R., Karadeniz, “Ordu ekolojisinde yetiştirilen Hayward kivi çeşidinde (A. deliciosa) bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerin değişimi üzerine bir araştırma.” Journal of Qafgaz University Spring, 7, 169-176, 2001.
• [45] Aksu, N. “Kivide budama ve sürgün gelişiminin meyve kalitesi ve verim üzerine kantitatif ve kalitatif etkileri” Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Samsun, 2006.
• [46] Farzam, E., Shahbazi, H., Imani, A.A., Gheshlaghi, E.A. “Effect of harvest time on some qualitative and quantitative characteristics of Hayward kiwifruit in the West of Gilan, Iran.” Intl. J. Farm. Alli Sci. Vol., 2(11) 296-301, 2013.
• [47] Hall, A.J., McPherson, H.G., Crawford, R.A., Seager, N.G. “Using early season measurements to estimate fruit volume at harvest in kiwifruit.” New Zealand J. Crop Horticulturae Science, 24(4), 379-391, 1996.
• [48] Şeker, M., Dardeniz, A., Kaynaş, K., Ulaş, Z. 2003. “Çanakkale yöresinde yetiştirilen Hayward ve Tomuri kivi çeşitlerinin önemli bitkisel özelliklerinin incelenmesi.” Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Ordu, 46-51, 2003.
• [49] Kaynaş, K., Özelkök, İ.S., Samancı, H. “Yalova koşullarında yetiştirilen kivi (Actinidia chinensis cv. Hayward) meyvesinde en uygun hasat olumunun saptanması üzerine bir araştırma.” IV. Bağcılık Sempozyumu, Yalova, 293-297, 1992.
• [50] Thomai, T., Sfakıotakis, E. “Effect of low-oxygen atmosphere on quality changes, acetaldehyde and ethanol accumulation in early and late harvest of Hayward kiwifruit.” Third int. sym. on kiwifruit. Acta Horticulturae, 444(2), 593-595, 1997.